ബേത്ത്സയിദ (Bethsaida)
പേരിനർത്ഥം — ധീവരഗൃഹം
തിബെര്യാസ് കടലിന്റെ (ഗലീലക്കടൽ) പടിഞ്ഞാറെ തീരത്തു ഗെന്നേസരത്ത് പ്രദേശത്തുള്ള ഒരു ഗ്രാമം. (യോഹ, 1:44; 12:21). അഞ്ചപ്പവും രണ്ടുമീനും കൊണ്ടു അയ്യായിരം പേരെ അത്ഭുതകരമായി പോഷിപ്പിച്ചശേഷം യേശു തന്റെ ശിഷ്യന്മാരോടു പടകിൽ കയറി ബേത്ത്സയിദയ്ക്കു പോകുവാൻ പറഞ്ഞു. (മർക്കൊ, 6:45-53). യോഹന്നാൻ സുവിശേഷത്തിൽ (6:17) അവർ പടകു കയറി കഫർന്നഹൂമിലേക്കു യാത്രയായി എന്നു കാണുന്നു. ഇതിൽനിന്നു കഫർന്നഹൂമിനടുത്തു ഉള്ള ഗ്രാമമാണു ബേത്ത്സയിദ എന്നു മനസ്സിലാക്കാം. ഈ ഗ്രാമത്തിലെ പ്രധാന തൊഴിൽ മീൻപിടിത്തമാണ്. പത്രൊസും അന്ത്രെയാസും ഫിലിപ്പോസും ബേത്ത്സയിദയിലുള്ളവരാണ്. (യോഹ, 1:44; 12:21). ഇവരുടെ വീട് കഫർന്നഹൂമിലെ പള്ളിയുടെ അടുത്തായിരുന്നു. (മർക്കൊ, 1:29). മാനസാന്തരപ്പെടാത്തതിനു കോരസീൻ, കഫർന്നഹൂം എന്നീ പട്ടണങ്ങളോടൊപ്പം യേശു ബേത്ത്സയിദയെയും ഭർത്സിച്ചു. (മത്താ, 11:20-23; ലൂക്കൊ, 10:13-15).
തിബെര്യാസ് കടലിന്റെ കിഴക്കുള്ള ഒരു ഗ്രാമത്തിനും ബേത്ത്സയിദ എന്നു പേരുണ്ട്. ഇവിടെ വച്ചു യേശു അഞ്ചപ്പവും രണ്ടു മീനും കൊണ്ടു അയ്യായിരം പേരെ പോഷിപ്പിച്ചു. (ലൂക്കൊ, 9:10). ബേത്ത്സയിദയിലെ കുരുടനു യേശു കാഴ്ച നല്കി. (മർക്കൊ, 8:22-26). ഇതു തടാകത്തിന്റെ കിഴക്കു വശത്താണ്. തടാകത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറു വശത്തുള്ള ദല്മനൂഥയിൽ നിന്നും യേശു വന്നതേയുള്ളൂ. (മത്താ, 15:39; മർക്കൊ, 8:10-13). ഇടപ്രഭുവായ ഫിലിപ്പോസ് ഈ ബേത്ത്സയിദയെ പുതുക്കിപ്പണിതു, അതിനു ഔഗുസ്തൊസ് കൈസറുടെ പുത്രിയായ ജൂലിയയുടെ ബഹുമാനാർത്ഥം ജൂലിയാ എന്നു പേരിട്ടു. ഇതു യോർദ്ദാനു കിഴക്കാണെന്നു പ്ലിനിയും ജെറോമും പറയുന്നുണ്ട്. ഇന്നത്തെ പേര് ജൗലാൻ (Jaulan) ആണ്. ചിലരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ യോർദ്ദാനു കിഴക്കുള്ള എത്-തേൽ (et-Tell) ആണിത്.
സുവിശേഷങ്ങളിൽ നിന്നു ബേത്ത്സയിദയെക്കുറിച്ചു ലഭിക്കുന്ന വിവരങ്ങൾ മേല്പറഞ്ഞവയാണ്. യോർദ്ദാൻ നദിക്കു കിഴക്കും പടിഞ്ഞാറും ബേത്തയിദയുണ്ട്. യേശു അയ്യായിരം പേരെ സംതൃപ്തരാക്കിയ ബേത്ത്സയിദ യോർദ്ദാൻ നദിക്കു കിഴക്കാണ്. ഈ സംഭവത്തിനു ശേഷം ശിഷ്യന്മാരെ അക്കരെ ബേത്ത്സയിദയ്ക്ക് പോകാൻ യേശു നിർബന്ധിച്ചു. (മർക്കൊ, 6:45). ഇതിൽനിന്നും നദിക്കു പടിഞ്ഞാറുള്ള ഭാഗത്തിനു ബേത്ത്സയിദ എന്നു പേരുണ്ടായിരുന്നതായി തെളിയുന്നു. ഫിലിപ്പൊസിനെ ‘ഗലീലയിലെ ബേത്ത്സയിദക്കാരൻ’ എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഗലീല ജില്ല യോർദ്ദാന്റെ കിഴക്കു ഭാഗത്തേക്കു വ്യാപിച്ചിരുന്നതായി കാണുന്നില്ല. യോർദ്ദാൻ നദി ഗലീലക്കടലിൽ പ്രവേശിക്കുന്ന സ്ഥലത്ത് അക്കരെയും ഇക്കരെയും ആയി ബേത്ത്സയിദ കിടന്നിരുന്നു എന്നു കരുതുന്നതിൽ അപാകതയില്ല.