ഗലാത്യ (Galatia)

ഗലാത്യരാജ്യം: ഗലാത്യരാജ്യവും ഗലാത്യ പ്രവിശ്യയുമുണ്ട്. ഏഷ്യാമൈനറിന്റെ വലിയ പീഠഭൂമിക്ക് വടക്കായി ഗലാത്യരാജ്യം സ്ഥിതിചെയ്തിരുന്നു. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മദ്ധ്യയൂറോപ്പിലുണ്ടായ ജനസംഖ്യാ സ്ഫോടനഫലമായി ഗാളിലുള്ളവർ ഈ പ്രദേശത്തു വന്നു. പ്രാചീന ഗാളിലുള്ള കെൽറ്റിക് ഗോത്രങ്ങളുടെ പേരിൻ്റെ (കെൽറ്റോയ്, കെൽറ്റായ്) ഗ്രീക്കു രൂപമാണ് ഗലാത്യ. ബി.സി. 280-നടുപ്പിച്ച് ഗ്രീസിനെയും മാസിഡോണിയയെയും ആക്രമിച്ച ശേഷം ബിദുന്യയിലെ രാജാവായ നിക്കോമെഡസ് (Nikomedes) ഒന്നാമൻ്റെ അപേക്ഷ അനുസരിച്ച് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ സഹായിക്കാൻ വേണ്ടി അവർ ഏഷ്യാമൈനറിലേക്കു കടന്നു. ദേശത്തു വളരെയേറെ നാശം വിതച്ചശേഷം അവർ ഏഷ്യാമൈനറിന്റെ ഉത്തരമദ്ധ്യഭാഗത്ത് കുടിയേറി പാർത്തു. ജേതാക്കളെന്ന നിലയിൽ തങ്ങളുടെ പേർ അവർ ദേശത്തിനു നല്കി. ബി.സി. 189-ൽ റോം ഗലാത്യയെ കീഴടക്കി. തുടർന്നു തങ്ങളുടെ തന്നെ നേതാക്കന്മാരുടെ കീഴിൽ റോമിന്റെ സാമന്തരാജ്യമായി അവർ തുടർന്നു. ബി.സി. 63-നു ശേഷം അവർക്കു രാജാക്കന്മാരുണ്ടായി. 

ഗലാത്യപ്രവിശ്യ: റോമൻ പ്രവിശ്യയായ ഗലാത്യ അഥവാ വിശാല ഗലാത്യ. ബി.സി. 25-ൽ അവസാനരാജാവായ അമിന്താസ് (Amyntas) മരിച്ചപ്പോൾ ഗലാത്യ ഒരു റോമൻ പ്രവിശ്യയായി. ഗലാത്യർ വസിച്ചിരുന്ന ഭാഗം മാത്രമല്ല പൊന്തൊസ്, ഫ്രുഗിയ (Phrygia), ലുക്കാവോന്യ (Lycaonia), പിസിദ്യ (Pisidia), പാഫ്ലഗോണിയ (Paphlagonia), ഇസൗറിയ (Isauria) എന്നിവയുടെ ഭാഗങ്ങളും പുതിയ റോമൻ പ്രവിശ്യ ഉൾക്കൊണ്ടു. ആദ്യമിഷണറി യാത്രയിൽ പൗലൊസ് സുവിശേഷം അറിയിച്ച അന്ത്യാക്ക്യ, ഇക്കോനിയ, ലുസ്ത്ര, ദെർബ്ബ എന്നീ സ്ഥലങ്ങൾ ഗലാത്യ പ്രവിശ്യയിലാണ്. (പ്രവൃ, 13,14 അ). പൗലൊസ് ഗലാത്യ സന്ദർശിച്ചു സഭകൾ സ്ഥാപിച്ചു എന്നത് വ്യക്തമാണ്. എന്നാൽ ഉത്തര ഗലാത്യയിൽ അപ്പൊസ്തലൻ പോയിരുന്നോ എന്നതു വിവാദ്രഗ്രസ്തമാണ്. 1കൊരി, 16:1; ഗലാ, 1:2; 2തിമൊ, 4:10; 1പത്രൊ, 1:1 എന്നീ വാക്യങ്ങളിൽ ഗലാത്യ പരാമൃഷ്ടമാണ്. 1പത്രൊ, 1:1-ലും 2തിമൊ, 4:10-ലും ഗലാത്യ പ്രവിശ്യയാണെന്നു പൊതുവെ കരുതപ്പെടുന്നു. ഗലാ, 1:2-ലെ ഗലാത്യ രാജ്യത്തെയാണോ, അതോ ഗലാത്യ പ്രവിശ്യയെയാണോ വിവക്ഷിക്കുന്നത് എന്ന കാര്യത്തിൽ പണ്ഡിതന്മാർ വിരുദ്ധചേരികളിലാണ്.