ഈസോപ്പ്

ഈസോപ്പു ചെടിയായി പൊതുവെ കരുതപ്പെടുന്നത് സിറിയൻ മാർജോരം എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു ചെടിയാണ്. ഇത് 20-30 സെ.മീ. ഉയരത്തിൽ വളരും. ഇവയുടെ ഇല സൗരഭ്യവും ചാരനിറവും ഉള്ളതാണ്. ഈസോപ്പു ചെടി വരണ്ട പാറപ്രദേശങ്ങളിൽ വളരുന്നു. 1രാജാക്കന്മാർ 4:33-ൽ പറയപ്പെടുന്നത് പന്നയുടെ വർഗ്ഗത്തിലുള്ളതും പഴയ ചുവരുകളുടെ വിള്ളലുകളിൽ വളരുന്നതുമായ ഒരു മുള്ളൻ കുറ്റിച്ചെടിയാണ്. ഇതിന് നല്ല തണ്ടും വലിയ വെളുത്ത പുഷ്പങ്ങളുമുണ്ട്. പുളിച്ച വീഞ്ഞു നിറച്ച സ്പോങ്ങ് വച്ച ഓടത്തണ്ട് ഈസോപ്പു തണ്ടാണെന്നു വിചാരിക്കാൻ നിർവ്വാഹമില്ല. (മത്താ, 27:48; മർക്കൊ, 15:36, യോഹ, 19:29). ഇവിടെ ഈസോപ്പു തണ്ട് വിവർത്തനപ്പിശകായിരിക്കണം; അല്ലെങ്കിൽ മറ്റെന്തെങ്കിലും വിവക്ഷ ഉണ്ടായിരിക്കണം. ചില യാഗങ്ങളിൽ അപരാധിയുടെമേൽ യാഗരക്തം തളിക്കുന്നത് ഈസോപ്പിൽ മുക്കിയാണ്. ഈസോപ്പിന്റെ ഉപയോഗത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആദ്യത്തെരേഖ പുറപ്പാടിനോടുള്ള ബന്ധത്തിലാണ്. പെസഹകുഞ്ഞാടിന്റെ രക്തം ഈസോപ്പിൽ മുക്കി കട്ടളപ്പടിമേൽ തേച്ചു. “ഈസോപ്പു ചെടിയുടെ ഒരു കെട്ടു എടുത്തു കിണ്ണത്തിലുള്ള രക്തത്തിൽ മുക്കി കിണ്ണത്തിലുള്ള രക്തം കുറുമ്പടിമേലും കട്ടളക്കാൽ; രണ്ടിന്മേലും തേക്കേണം; പിറ്റെന്നാൾ വെളുക്കുംവരെ നിങ്ങളിൽ ആരും വീട്ടിന്റെ വാതിലിനു പുറത്തിറങ്ങരുത്. (പുറ, 12:22). കുഷ്ഠരോഗികളുടെ ശുദ്ധീകരണത്തിനും കുഷ്ഠബാധയുള്ള വീട്ടിൽ രക്തം തളിക്കുന്നതിനും ഈസോപ്പ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. (ലേവ്യ, 14:4-7, 48-53). ചുവന്ന പശുക്കിടാവിന്റെ യാഗത്തിൽ ഈസോപ്പ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. (സംഖ്യാ, 19:2-6; എബ്രാ, 9:19). ശലോമോൻ രാജാവിന് ലഭിച്ചിരുന്ന വൃക്ഷജ്ഞാനത്തിന്റെ വിശാലതയെ വ്യക്തമാക്കുന്നതിന് ‘”ലെബാനോനിലെ ദേവദാരു മുതൽ ചുവരിന്മേൽ മുളയ്ക്കുന്ന ഈസോപ്പുവരെ” എന്നാണ്. പറഞ്ഞിട്ടുള്ളത്. (1രാജാ, 4:33). പൊക്കംകൂടിയ ദേവദാരുവും ഏറ്റവും ചെറിയ ഈസോപ്പും സസ്യലോകത്തെ മുഴുവൻ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ഈസോപ്പിന്റെ ശുദ്ധീകരണ ഗുണം പ്രസിദ്ധമാണ്. ഞാൻ നിർമ്മലനാകേണ്ടതിനു് ഈസോപ്പുകൊണ്ട് എന്നെ ശുദ്ധീകരിക്കേണമേ എന്ന് ദാവീദ് പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു.  (സങ്കീ, 51:7).

എസ്ഥേറിലെ ദൈവം

‘ദൈവം’ എന്ന പദമില്ലാത്ത രണ്ടു പുസ്തകങ്ങളാണ് എസ്ഥേറും, ഉത്തമഗീതവും. എന്നാൽ, എസ്ഥേറിൻ്റെ പുസ്തകത്തിലുടനീളം അദൃശ്യനായ ദൈവത്തിൻ്റെ പ്രവൃത്തികൾ ദൃശ്യമാണ്. അഹശ്വേരോശ് രാജാവ് (ബി.സി. 486-465) തന്റെ രാജ്യത്തിലെ സകല ജനത്തിനുമായി ഏഴുദിവസം വിരുന്നു കഴിച്ചു. ഏഴാം ദിവസം രാജാവിന്റെ കല്പനയനുസരിച്ചു വിരുന്നുശാലയിൽ വരാൻ വസ്ഥിരാജ്ഞി വിസമ്മതിച്ചു. ഇക്കാരണത്താൽ രാജാവ് അവളെ ഉപേക്ഷിച്ചു. മറ്റൊരു രാജ്ഞിയെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിനായി രാജ്യത്തെ സുന്ദരികളായ എല്ലാ കന്യകമാരെയും തന്റെ മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരാൻ രാജാവ് കല്പിച്ചു. അവരിൽ ഹദസ്സെയും ഉണ്ടായിരുന്നു. ഹദസ്സെയെ രാജാവ് തന്റെ രാജിയാക്കി. രാജാവിനെതിരെ നടത്തിയ ഒരു ഗൂഢാലോചനയെ എസ്ഥേറിൻ്റെ വളർത്തച്ഛനായ മൊർദ്ദെഖായി കണ്ടുപിടിച്ചു, എസ്ഥർ മുഖേന രാജാവിനെ അറിയിച്ചു. രാജാവ് ഹാമാനെ സകലപ്രഭുക്കന്മാർക്കും അധിപതിയാക്കി. എല്ലാവരും അവനെ കുമ്പിട്ടു നമസ്കരിച്ചു. പക്ഷേ മൊർദ്ദെഖായി അതിനു കൂട്ടാക്കിയില്ല. ഈ അനാദരവ് ഉദ്യോഗസ്ഥനെ കോപാന്ധനാക്കി. മൊർദ്ദെഖായി ഒരു യെഹൂദനാണെന്നു മനസ്സിലാക്കിയ ഹാമാൻ തന്റെ വികാരങ്ങളെ വ്രണപ്പെടുത്തിയതിന്റെ പകരം വീട്ടലായി യെഹുദന്മാരെ മുഴുവൻ നശിപ്പിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. രാജാവിൽ നിന്നു അനുവാദം നേടി രാജാവിന്റെ അധികാരപത്രവും വാങ്ങി യെഹൂദന്മാരുടെ കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ചു രാജ്യമെങ്ങും വിളംബരം ചെയ്യിച്ചു. സ്വജനത്തിനു വേണ്ടി രാജാവിനോടു അപേക്ഷിക്കണമെന്നു മൊർദെഖായി എസ്ഥറിനെ അറിയിച്ചു. സ്വന്തം ജീവനു നാശം സംഭവിക്കാമായിരുന്നിട്ടും എസ്ഥർ രാജാവിന്റെ മുന്നിൽ എത്തി. രാജാവ് അവളെ അനുകൂലമായി സ്വീകരിച്ചു. യെഹൂദന്മാർക്കുവേണ്ടി അപേക്ഷിക്കുന്നതിനു പകരം അവൾ രാജാവിനെയും ഹാമാനെയും ഒരു വിരുന്നിനു ക്ഷണിച്ചു. ആ വിരുന്നിൽ വച്ചു രാജാവ് അവളോട്: “നിന്റെ അപേക്ഷ എന്ത്?” എന്നന്വേഷിച്ചു. എന്നാൽ അവൾ വീണ്ടും ഒരു വിരുന്നിനു രാജാവിനെയും ഹാമാനെയും ക്ഷണിക്കുകയാണ് ചെയ്തത്. ഹാമാൻ തന്റെ സൗഭാഗ്യത്തിൽ വളരെയധികം ആഹ്ലാദിച്ചു. പക്ഷേ മൊർദ്ദെഖായിയോടുള്ള അയാളുടെ കോപം ആളിക്കത്തുകയായിരുന്നു. മൊർദ്ദെഖായിയെ തൂക്കിക്കൊല്ലുന്നതിനായി ഒരു കഴുമരം നിർമ്മിച്ചു. അന്നു രാത്രി ഉറക്കം വരാത്തതിനാൽ രാജകീയ വൃത്താന്തങ്ങൾ വായിച്ചു കേൾക്കാൻ രാജാവ് ആഗ്രഹിച്ചു. തനിക്കെതിരെ നടത്തിയ വധശ്രമത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരം മൊർദ്ദെഖായി നല്കിയ ഭാഗം വായിച്ചുകേട്ടപ്പോൾ രാജാവു മൊർദ്ദെഖായിക്കു എന്തു പ്രതിഫലം നലകി എന്നന്വേഷിച്ചു. ഒന്നും നല്കിയില്ല എന്ന മറുപടിയാണു അദ്ദേഹത്തിനു ലഭിച്ചത്. പ്രഭാതത്തിനു മുമ്പായിരുന്നു അത്. മൊർദ്ദഖായിയെ തൂക്കിക്കൊല്ലുന്നതിനുള്ള അനുവാദം വാങ്ങുന്നതിനുവേണ്ടി ഹാമാൻ പുറത്തുവന്നു നിൽക്കയായിരുന്നു. രാജാവ് അയാളെ വിളിപ്പിച്ചു അയാളോടു “രാജാവു ബഹുമാനിപ്പാൻ ഇച്ഛിക്കുന്ന പുരുഷനു എന്തെല്ലാമാണ് ചെയ്തുകൊടുക്കേണ്ടത്” എന്നു ചോദിച്ചു. ആ പുരുഷൻ താനായിരിക്കും എന്നു തെറ്റിദ്ധരിച്ച ഹാമാൻ തനിക്കു സങ്കല്പിക്കാവുന്ന മെച്ചമായ കാര്യങ്ങൾ തിരുമുമ്പിൽ ഉണർത്തിച്ചു. ആവിധം തന്നെ മൊർദ്ദഖായിയെ ബഹുമാനിപ്പാൻ രാജാവു ഹാമാനെ ചുമതലപ്പെടുത്തി. രണ്ടാമത്തെ വിരുന്നിലും രാജാവിനോടൊപ്പം ഹാമാൻ സംബന്ധിച്ചു. വിരുന്നിന്റെ സമയത്തു എസ്ഥർ രാജ്ഞിയുടെ ആഗ്രഹം എന്താണെന്നു രാജാവന്വേഷിച്ചു. യെഹൂദന്മാരെ നശിപ്പിക്കാനുള്ള പദ്ധതിയെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ സൂത്രധാരനായ ഹാമാനെക്കുറിച്ചും എസ്ഥർ രാജാവിനെ ബോധ്യപ്പെടുത്തുകയും പ്രസ്തുത നാശത്തിൽ നിന്നും തന്നെയും തന്റെ ജനത്തെയും രക്ഷിക്കണമെന്നു രാജാവിനോട് അപേക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതു കേട്ട് കോപാകുലനായ രാജാവ് എഴുന്നേറ്റ് ഉദ്യാനത്തിലേക്കു പോയി. വരാൻപോകുന്ന അനർത്ഥം മനസ്സിലാക്കിയ ഹാമാൻ എസ്ഥറിനോടു ജീവരക്ഷയ്ക്കു വേണ്ടി അപേക്ഷിക്കനൊരുങ്ങി. രാജാവു വീണ്ടും വിരുന്നു ശാലയിലേക്കു വന്നപ്പോൾ എസ്ഥറിന്റെ മെത്തമേൽ ഹാമാൻ വീണുകിടക്കുന്നതു കണ്ടു. ഹാമാൻ രാജ്ഞിയെ ബലാത്ക്കാരം ചെയ്യുമോ എന്നു രാജാവു സംശയിച്ചു. ഉടൻതന്നെ മൊർദ്ദെഖായിക്കുവേണ്ടി ഹാമാൻ നാട്ടിയ കഴുമരത്തിൽ ഹാമാനെ തൂക്കിക്കൊന്നു. സ്വയം രക്ഷിക്കുവാൻ യെഹൂദന്മാർക്കു അനുവാദം നല്കുന്ന മറ്റൊരുവിധിയും രാജാവു പ്രസ്താവിച്ചു. ഹാമാന്റെ പത്തു പുത്രന്മാരെയും യെഹൂദന്മാർകൊന്നു. തങ്ങളുടെ ഈ വിജയം എല്ലാവർഷവും ആദാർമാസം 14, 15 എന്നീ തീയതികളിൽ പൂരീം എന്ന പേരിൽ യെഹൂദന്മാർ അഘോഷിച്ചു വരുന്നു. പുസ്തകത്തിൽ ‘ദൈവം’ എന്ന പദമില്ലെങ്കിലും ഒരു അടിമ പെൺകുട്ടിയായ ഹദസ്സ എന്ന എസ്ഥേറിലൂടെ യെഹൂദന്മാർക്ക് നൽകിയ വിജയത്തിൻ്റെ സ്മാരകമായ ‘പൂരീം’ പെരുന്നാൾ, സർവ്വശക്തനായ ദൈവത്തിൻ്റെ ശക്തിയും മഹത്വവും വിളിച്ചറിയിക്കുന്നു.

അഭിഷിക്തനായ കോരെശ്

കാംബിസസ് ഒന്നാമൻ്റെ പുതനാണ് കോരെശ് രണ്ടാമൻ. ബി.സി. 559-ൽ അൻഷാനിലെ ചക്രവർത്തിയായി വിശാലമായ പേർഷ്യാസാമ്രാജ്യം സ്ഥാപിച്ചു. ബി.സി. 559-530 ആയിരുന്നു ഭരണകാലം. വിശാലമനസ്കനായ കോരെശ് ബൈബിൾ പ്രവചനത്തിലും (യെശ, 41:25; 44:28; 45:13), ചരിത്രത്തിലും (2ദിന, 36:22; എസ്രാ, 1:1; ദാനീ, 1:21; 10:1) പ്രമുഖസ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു. മേദ്യ, ലുദിയ എന്നീ രാജ്യങ്ങളെ കീഴടക്കി. ബി.സി. 539-ൽ ബാബിലോണിയ പിടിച്ചടക്കി. തുടർന്നു രണ്ടുനുറ്റാണ്ടോളം യെഹൂദ്യ പാർസിസാമ്രാജ്യത്തിൻറ ഒരു പ്രവിശ്യയായി തുടർന്നു. യെഹൂദാ പ്രവാസികളോട് കോരെശ് കരുണ കാണിക്കുകയും സ്വന്തസ്ഥലത്തു പോയി ദൈവാലയം പണിയുവാൻ അവർക്കനുവാദം കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിളംബരം ദിനവൃത്താന്തത്തിലും എസ്രായുടെ പുസ്തകത്തിലും കൊടുത്തിട്ടുണ്ട്: “പാർസിരാജാവായ കോരെശ് ഇപ്രകാരം കല്പിക്കുന്നു: സ്വർഗ്ഗത്തിലെ ദൈവമായ യഹോവ ഭൂമിയിലെ സകല രാജ്യങ്ങളെയും എനിക്കു തന്നിരിക്കുന്നു; യെഹൂദയിലെ യെരൂശലേമിൽ അവന്നു ഒരു ആലയം പണിവാൻ അവൻ എന്നോടു കല്പിച്ചുമിരിക്കുന്നു; നിങ്ങളിൽ അവന്റെ ജനമായിട്ടു ആരെങ്കിലും ഉണ്ടെങ്കിൽ അവന്റെ ദൈവമായ യഹോവ അവനോടു കൂടെ ഇരിക്കട്ടെ; അവൻ യാത്ര പുറപ്പെടട്ടെ.” (2ദിന, 36:23). യെശയ്യാപ്രവാചകൻ മഹനീയമായ വിശേഷണങ്ങളാണ് കോരെശിനു നല്കിയിട്ടുള്ളത്; ‘യഹോവയുടെ അഭിഷിക്തൻ’ അഥവാ ‘മശിഹാ’ എന്നും, ‘യഹോവയുടെ ഇടയൻ’ എന്നും പ്രവാചകൻ അദ്ദേഹത്തെ വിളിച്ചു. (യെശ, 45:1; 44:28). യെരുശലേം ദൈവാലയത്തിന്റെ പുനർനിർമ്മാണത്തിന് വിളംബരം പ്രസിദ്ധപ്പെടുത്തുക മാത്രമല്ല, പണിക്കാവശ്യമായ സഹായം നല്കുകയും ചെയ്തു. (എസ്രാ, 3:7). യഹോവയുടെ ആലയം വക ഉപകരണങ്ങൾ മടക്കിക്കൊടുത്തു. (എസ്രാ, 1:7,8). ബാബിലോൺ കോരെശിന്റെ കീഴിൽ ആയതിനുശേഷം ആദ്യത്തെ മൂന്നു വർഷം ദാനീയേൽ ശുഭമായിരുന്നു. (ദാനീ, 1:21; 6:28; 10:1). ബി.സി. 530-ൽ ഒരു യുദ്ധത്തിൽ കോരെശ് വധിക്കപ്പെട്ടു. പുത്രനായ കാമ്പിസസ് കോരെശിനു പകരം രാജാവായി.

സൈറസ് സിലിണ്ടർ

യേശുക്രിസ്തുവിനും അറുന്നൂറു കൊല്ലങ്ങൾക്ക് മുൻപ് കളിമണ്ണിൽ എഴുതപ്പെട്ട ഒരു പുരാതന ലിഖിതമാണ് സൈറസ് സിലിണ്ടർ. അക്കാടിയൻ ക്യൂനിഫോം ലിപിയിൽ എഴുതിയിരിക്കുന്ന ഇത് പേർഷ്യൻ ചക്രവർത്തിയായിരുന്ന മഹാനായ സൈറസിന്റെ (Cyrus ll of Persia) കാലത്താണ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. 1879-ൽ പുരാവസ്തു ഗവേഷകനായിരുന്ന Hormuzd Rassam ആണ് ആധുനിക ഇറാക്കിൽ നിന്നും ഈ ഫലകം വീണ്ടെടുത്തത്. (ഇദ്ദേഹം തന്നെയാണ് പുരാതന ഗിൽഗമെഷ് ഇതിഹാസം കണ്ടെടുത്തതും). സൂര്യദേവനായി Marduk-നെ പ്രകീർത്തിച്ച് തുടങ്ങുന്ന രചനയിൽ സൈറസിന്റെ യുദ്ധവിജയങ്ങൾ തുടർന്ന് പറയുന്നു. ഇന്നത്തെ ബൾഗേറിയ മുതൽ പാക്കിസ്ഥാൻ വരെ നീണ്ടുപരന്നു കിടന്നിരുന്ന സൈറസിന്റെ സാമ്രാജ്യത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന പേർഷ്യാക്കാരല്ലാത്ത വിദേശികൾക്ക് അവരുടെ സ്മാരകങ്ങളും ദേവാലയങ്ങളും പുതുക്കി പണിയുവാനുള്ള നിർദ്ദേശം ഈ ലിഖിതത്തിൽ ഉണ്ട്. ഇത് ബൈബിളിലെ എസ്രായുടെ പുസ്തകത്തിൽ ആവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. (എസ്രാ, 1:1-4). സൈറസിന്റെ ഉത്തരവിൻ പ്രകാരം ബാബിലോണിയൻ പ്രവാസികളായിരുന്ന യെഹൂദന്മാർ തിരികെ ചെന്ന് യെരൂശലേം ദേവാലയം പുനർനിർമ്മിക്കുന്നതാണ് ബൈബിളിലെ വിവരണം. മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച് പുറത്തിറക്കിയ ഉത്തരവുകളിൽ ഏറ്റവും പഴയത് എന്ന സ്ഥാനം ചില ഗവേഷകർ സൈറസ് ലിഖിതത്തിന് നല്കുന്നുണ്ട്. ഇറാനിയൻ രാജഭരണകാലത്ത് നാഷണൽ സിംബൽ എന്ന പദവി സൈറസ് ലേഖനത്തിന് ഉണ്ടായിരുന്നു. സൈറസ് സിലിണ്ടർ എന്ന പേരിൽ ബ്രിട്ടീഷ് മ്യൂസിയത്തിലായിരുന്നു ഇതിന്റെ സ്ഥാനം. വളരെയധികം നിയമ യുദ്ധങ്ങളുടെയും ഭരണകര്‍ത്താക്കളുടെ സമ്മര്‍ദ്ദം മുഖാന്തിരവും ഈ അടുത്ത കാലത്ത് ഈ സിലിണ്ടര്‍ ഇറാനിലേക്ക് കൊടുത്തു.

യുദ്ധവീരനായ യഹോവ

അത്യുന്നതനായ ദൈവത്തോടുള്ള ഭക്തിയിലും ഭയത്തിലും ജീവിച്ചിരുന്ന ജനം പ്രബലമായ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണഭീഷണിക്കു മുമ്പിൽ തന്നോടു നിലവിളിക്കുമ്പോൾ യഹോവയാം ദൈവം തന്റെ ജനത്തിനുവേണ്ടി യുദ്ധം ചെയ്ത് ശത്രുസൈന്യത്തെ തകർത്തുകളയുമെന്ന് യെഹൂദാരാജാക്കന്മാരായ യെഹോശാഫാത്തിന്റെയും ഹിസ്കീയാവിന്റെയും അനുഭവങ്ങൾ വിളംബരം ചെയ്യുന്നു. ദൈവത്തിൽ സമ്പൂർണ്ണമായി വിശ്വസിച്ച് ദൈവസന്നിധിയിൽ പരിപൂർണ്ണ വിശ്വസ്തതയോടെ ജീവിച്ചിരുന്ന ഇവർ ശത്രുവിനെതിരേ പടപൊരുതാതെയാണ് വിജയങ്ങൾ കൈവരിച്ചത്. ദൈവഹിതത്തിനായി ജീവിതം സമർപ്പിച്ചു ഭരിച്ചിരുന്ന യെഹൂദാരാജാവായ യെഹോശാഫാത്തിന്റെ ഭരണകാലത്ത് മോവാബ്യരും അമ്മോന്യരും സേയീർ നിവാസികളും സംയുക്തമായി, ഒരു മഹാസൈന്യത്തിന്റെ അകമ്പടിയോടു കുടെ, അവനെതിരേ കടന്നുചെന്നപ്പോൾ അവൻ ഒരു ഉപവാസം പ്രഖ്യാപിച്ചു. രാജാവും പ്രജകളും ഒരുമിച്ച് ഉപവസിച്ച് ദൈവസന്നിധിയിൽ നിലവിളിച്ചു. അപ്പോൾ: “യുദ്ധം നിങ്ങളുടേതല്ല, ദൈവത്തിന്റേതത്രേ; നാളെ അവർക്കെതിരേ ചെല്ലുവിൻ” (2ദിന, 20:15,16) എന്ന് യഹോവയുടെ ആത്മാവ് യഹസീയേൽ എന്ന ലേവ്യനിലൂടെ അവരോട് അരുളിച്ചെയ്തു. അടുത്ത ദിവസം “യഹോവയ്ക്ക സ്തോത്രം ചെയ്യുവിൻ; അവന്റെ ദയ എന്നേക്കുമുള്ളത് എന്നു പാടി ദൈവത്തെ സ്തുതിച്ചുകൊണ്ട് യെഹോശാഫാത്ത് സൈന്യത്തെ മുമ്പോട്ടു നയിച്ചപ്പോൾ യഹോവ അമ്മോന്യർക്കും മോവാബ്യർക്കും സേയീർ നിവാസികൾക്കുമെതിരേ പതിയിരിപ്പുകാരെ വരുത്തി. (2ദിന, 20:22). ആ പതിയിരിപ്പുകാർ സ്വർഗ്ഗീയ ദൂതന്മാരായിരുന്നുവോ എന്ന് തിരുവചനം വ്യക്തമാക്കുന്നില്ല. എന്നാൽ ആ പതിയിരിപ്പു കാരണം സംഘടിതരായി കടന്നുവന്ന അമ്മോന്യരും മോവാബ്യരും സേയീർ നിവാസികളും അന്യോന്യം വെട്ടിനശിച്ചു. അവരുടെ അസംഖ്യങ്ങളായ ശവശരീരങ്ങളായിരുന്നു യെഹോശാഫാത്തിനും അനുയായികൾക്കും കാണുവാൻ കഴിഞ്ഞത്. അശ്ശൂർരാജാവായ സൻഹേരീബ് യെഹൂദാക്കെതിരായി പാളയമടിച്ച് അവരെ ഉപരോധിക്കുകയും ദൈവത്തെ നിന്ദിക്കുകയും ചെയ്തപ്പോൾ, ദൈവത്തിന്റെ കല്പനകൾ അനുസരിച്ച് വിശ്വസ്തതയോടെ ജീവിക്കുകയും ജനത്തെ വീണ്ടും ദൈവസന്നിധിയിലേക്കു നിർബ്ബന്ധമായി നയിക്കുകയും ചെയ്ത ഹിസ്കീയാവ് നിസ്സഹായനായി ദൈവത്തോടു നിലവിളിച്ചു. ആ രാത്രിയിൽ ദൈവം തന്റെ ദൂതനെ അശ്ശൂർ പാളയത്തിലേക്ക് അയച്ച് ഒരുലക്ഷത്തി എൺപത്തയ്യായിരം പേരെ സംഹരിച്ചുകളഞ്ഞു. (2രാജാ, 19:35). അവിടെനിന്ന് ഓടിപ്പോയ സൻഹേരീബ്, നിസ്റോക്കിന്റെ ക്ഷേത്രത്തിൽ ആരാധിക്കുവാൻ ചെന്നപ്പോൾ അവന്റെ പുത്രന്മാർതന്നെ അവനെ കൊന്നുകളഞ്ഞു. തന്റെ ജനത്തെ തകർക്കുവാനായി കടന്നുവരുന്ന ശത്രുക്കൾ എത് പ്രബലരായിരുന്നാലും അവരെ നശിപ്പിച്ച് തന്റെ ജനത്തിന് അത്ഭുതകരമായ വിജയം നൽകുന്നവനാണ് സർവ്വശക്തനായ ദൈവമെന്ന് ഈ സംഭവങ്ങൾ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നു.

മോവാബ്യശില (Moabite Stone)

മേശ ശിലാലിഖിതം: ദൈവത്തിന്റെ ‘യഹോവ’ എന്ന വിശുദ്ധനാമം അടങ്ങുന്ന ഏറ്റവും പുരാതനലിഖിതവും, പുരാതന യിസ്രായേലിനെ പരാമർശിക്കുന്ന ശിലാലിഖിതങ്ങളിൽ ഏറ്റവും വിശദമായതും ഇതാണ്.

മോവാബിൽ നിന്നു കണ്ടെടുത്ത ഒരു ശില. മോവാബ്യരാജാവായ മേശാ യിസ്രായേലിൻ്റെ മേൽക്കോയ്മയിൽ നിന്നും സ്വതന്ത്രനായതും തന്റെ രാജ്യത്തിൽ പല പട്ടണങ്ങൾ പണിതതും ഈ ശിലയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ജർമ്മൻ മിഷണറിയായ എഫ് എ ക്ലൈൻ 1868 ആഗസ്റ്റ് 19-ാം തീയതി ഈ ശില കണ്ടെടുത്തു. ചാവുകടലിനു കിഴക്കുകൂടി അദ്ദേഹം സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ ദീബോനിൽ എഴുത്തോടുകൂടിയ ഒരു ശില കിടക്കുന്നതായി ഒരു ഷെയ്ക്ക് അറിയിച്ചു. കറുത്ത മാർബിൾ കല്ലിലായിരുന്നു ഈ രേഖ എഴുതിയിരുന്നത്. ഈ വിവരം മിഷണറി ബർലിൻ മ്യൂസിയത്തിലെ അധികാരികളുടെ ശ്രദ്ധയിൽപ്പെടുത്തി. ഇതിനിടയ്ക്കു യെരൂശലേമിലെ ഫഞ്ചു പ്രതിനിധി കാര്യാലയത്തിലെ ദൂതന്മാർ ശിലയിൽ നിന്നും ഒരു പകർപ്പു ഒപ്പിയെടുത്തു. ഫ്രഞ്ചുകാരും ജർമ്മൻകാരും ശിലയ്ക്കുവേണ്ടി തുർക്കികളോടു വിലപേശി. ശിലയ്ക്ക് ഇത്രയും വിലയുണ്ടെങ്കിൽ അതിനെ തുണ്ടുകളാക്കിയാൽ കൂടുതൽ വിലകിട്ടുമെന്നു അവർ കരുതി. അവർ അതിനെ തീയിൽ ചൂടുപിടിപ്പിച്ചു പല കഷണങ്ങളാക്കി വീതിച്ചെടുത്തു. ശിലാഖണ്ഡങ്ങൾ വിലയ്ക്ക് വാങ്ങി ഒരുമിച്ചു ചേർത്തു പാരീസിൽ സൂക്ഷിക്കുന്നു. മോവാബ്യഭാഷയിൽ എഴുതിയിട്ടുള്ള ഈ രേഖയ്ക്ക് 34 വരികൾ ഉണ്ട്. എബ്രായഭാഷയുടെ ദേശ്യഭേദമായ മോവാബ്യഭാഷയിലാണ് എഴുത്ത്. 2രാജാക്കന്മാർ 3-ൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള ചരിത്രത്തിനു മേശാ നല്കുന്ന ഭാഷ്യമാണ് ശിലയിലെ പ്രതിപാദ്യം: “യിസ്രായേലിൽ നിന്നുള്ള മോചനത്തിന്റെ ഓർമ്മയ്ക്കായി ഈ സ്മാരകം മോവാബ് രാജാവായ മേശാ എന്ന ഞാൻ കെമോശിനുവേണ്ടി നിർമ്മിച്ചു. മുപ്പതുവർഷം എന്റെ പിതാവു മോവാബിനെ ഭരിച്ചു; പിതാവിനുശേഷം ഞാനും. യിസ്രായേൽ രാജാവായ ഒമ്രി അനേകം നാളുകൾ മോവാബിനെ പീഡിപ്പിച്ചു; അവനുശേഷം അവന്റെ പുത്രനും. യിസ്രായേൽ രാജാവിനോടു ഞാൻ പൊരുതി അവനെ പുറത്താക്കി അവന്റെ പട്ടണങ്ങളായ മെദബ, അതാരോത്ത്, നെബോ, യഹസ് എന്നിവ പിടിച്ചെടുത്തു. എനിക്കെതിരെ യുദ്ധം ചെയ്ത കാലത്തു അവൻ പണിത പട്ടണങ്ങളാണിവ. അവന്റെ പട്ടണങ്ങൾ നശിപ്പിച്ചു കൊള്ള കെമോശിനു ശപഥാർപ്പിതമാക്കി; സ്ത്രീകളെയും പെൺകുട്ടികളെയും അഷ്താരിനും. യിസായേലിൽ നിന്നു പിടിച്ച ബദ്ധന്മാരെ കൊണ്ടു ഞാൻ കാർഹാഹ് പണിതു.” 

വളരെ മുമ്പു മരിച്ചുപോയ ഒമ്രിയുടെ പേർ മേശാ പറയുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ തന്റെ കയ്യിൽ നിന്നും ഭാരിച്ച കപ്പം വാങ്ങിയ ആഹാബിന്റെ പേർ മേശാ മിണ്ടുന്നതേയില്ല. (2രാജാ, 3:4). ആഹാബിന്റെ പുത്രന്മാരായ അഹസ്യാവു, യെഹോരാം എന്നിവരുടെയും പേരു പറയുന്നില്ല. അവരോടും മേശാ യുദ്ധം ചെയ്തു എന്നതു സത്യമാണ്. എബ്രായ ഭാഷയിലാണ് ലിഖിതം. പൗരാണിക വട്ടെഴുത്തിലാണ് എഴുതിയിട്ടുള്ളത്. ഇന്നു എബ്രായയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നത് ചതുരലിപികളാണ്. പ്രാചീന എബ്രായഭാഷ സ്വരചിഹ്നങ്ങൾ കൂടാതെയാണു എഴുതിയിരുന്നത്. എന്നാൽ മോവാബ്യശിലയിൽ ആലേഫ്, വൗ, യോദ്, എന്നീ അക്ഷരങ്ങളെ വ്യഞ്ജനമായും സ്വരമായും ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.

കാനേഷുമാരി ll

ദൈവഹിതത്തിനെതിരായും ജനസംഖ്യ എടുത്തതിൻ്റെ രേഖ തിരുവെഴുത്തുകളിൽ കാണുന്നുണ്ട്. ദാവീദിന്റെ വാഴ്ചയുടെ അവസാനകാലത്തു ജനത്തെ എണ്ണുകയുണ്ടായി. ഇത് ദൈവഹിതത്തിനു വിരോധമായിരുന്നു. “അനന്തരം സാത്താൻ യിസ്രായേലിനു വിരോധമായി എഴുന്നേറ്റു. യിസ്രായേലിനെ എണ്ണുവാൻ ദാവീദിനു തോന്നിച്ചു. ദാവീദ് യോവാബിനോടും ജനത്തിന്റെ പ്രഭുക്കന്മാരോടും; നിങ്ങൾ ചെന്നു ബേർ-ശേബ മുതൽ ദാൻ വരെ യിസ്രായേലിനെ എണ്ണി അവരുടെ സംഖ്യ ഞാൻ അറിയേണ്ടതിന കൊണ്ടുവരുവിൻ എന്നു പറഞ്ഞു.” (1ദിന, 21:1,2). ദാവീദിൻ്റെ ഉദ്യമത്തെ യോവാബ് എതിർത്തു. പക്ഷേ യോവാബിനു രാജകല്പന അനുസരിക്കേണ്ടിവന്നു. രാജാവിന്റെ കല്പന യോവാബിനു വെറുപ്പായിരുന്നതു കൊണ്ട് അവൻ ലേവിയെയും ബെന്യാമീനെയും അവരുടെ കൂട്ടത്തിൽ എണ്ണിയില്ല. (1ദിന, 21:6). ലേവി ഗോത്രത്തെ മാത്രം എണ്ണരുത്; യിസ്രായേൽമക്കളുടെ ഇടയിൽ അവരുടെ സംഖ്യ എടുക്കയും അരുത് എന്ന് യഹോവ മോശെയോടു കല്പ്പിച്ചിരുന്നു. (സംഖ്യാ, 1:48,49). ബെന്യാമീനെ എണ്ണണ്ട ഊഴം വന്നപ്പോൾ യോവാബ് എണ്ണൽ നിറുത്തിവെക്കുകയോ, ദാവീദിനു സുബോധം വന്നിട്ടു നിറുത്തിവയ്ക്കുവാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയോ ചെയ്തിരിക്കണം. ഈ ജനസംഖ്യയെടുക്കൽ ദൈവത്തിനു ഹിതമല്ലാതിരുന്നതിനാൽ ദാവീദ് രാജാവിന്റെ വൃത്താന്തപുസ്തകത്തിലെ കണക്കിൽ അതു ചേർത്തിട്ടില്ല.  “സെരൂയയുടെ മകനായ യോവാബ് എണ്ണുവാൻ തുടങ്ങിയെങ്കിലും അവൻ തീർത്തില്ല; അതുനിമിത്തം യിസ്രായേലിന്മേൽ കോപം വന്നതുകൊണ്ടു ആ സംഖ്യ ദാവീദ് രാജാവിന്റെ വൃത്താന്തപുസ്തകത്തിലെ കണക്കിൽ ചേർത്തിട്ടുമില്ല.” (1ദിന, 27:24). 

യിസ്രായേലിൽ ഇരുപതു വയസ്സു മുതൽ പ്രായമുള്ള പുരുഷന്മാർ 800,000; യെഹൂദയിലേതു 500,000; ആകെ 1300000 പേർ. (2ശമൂ, 24:1-9). എന്നാൽ ദിനവൃത്താന്തത്തിലെ (1ദിന, 21:5) കണക്കനുസരിച്ച് യിസ്രായേലിൽ 1,100,000; യെഹൂദയിൽ 470,000; ആകെ 1,570,000 ആണ്. ഈ വ്യത്യാസത്തിനു കാരണം പകർപ്പെഴുത്തിൽ സംഭവിച്ച പിഴവാണെന്നും അതല്ല, വ്യത്യസ്ത വീക്ഷണത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ കണക്കാണെന്നും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. 

ജനസംഖ്യ എടുത്തതിൽ ദാവീദു ചെയ്ത തെററിന്റെ സ്വരൂപത്തെക്കുറിച്ചു രണ്ടുവിധ വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ നിലവിലുണ്ട്: 1. ദാവീദ് രാജാവ് ജനത്തെ എണ്ണിയപ്പോൾ ജനമദ്ധ്യേ ബാധ ഉണ്ടാകാതിരിക്കാൻ ഓരോ വ്യക്തിയും തന്റെ ജീവനുവേണ്ടി വീണ്ടെടുപ്പുവില നല്കിയില്ല; അങ്ങനെ ദൈവകല്പന ലംഘിച്ചു. 2. യുദ്ധത്തിനുള്ള സന്നദ്ധതയും ജനത്തിന്റെ എണ്ണവും കാട്ടി രാജ്യത്തിന്റെ ശക്തിയിലും മഹത്വത്തിലും അഭിമാനിക്കാനുള്ള ശ്രമം. 

യഹോവ ദർശകനായ ഗാദിനെ ദാവീദിന്റെ അടുക്കലയച്ചു; മൂന്നുകാര്യങ്ങളിലൊന്നു തിരഞ്ഞെടുത്തുകൊള്ളുവാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു: മൂന്നു സംവത്സരത്തെ ക്ഷാമം; മൂന്നു മാസം ശത്രുക്കളുടെ വാൾ; മൂന്നു ദിവസം ദേശത്തു യഹോവയുടെ വാളായ മഹാമാരി. “ഞാൻ ഇപ്പോൾ യഹോവയുടെ കയ്യിൽ തന്നെ വീഴട്ടെ; അവൻ്റെ കരുണ ഏറ്റവും വലിയതല്ലോ; മനുഷ്യന്റെ കയ്യിൽ ഞാൻ വീഴരുതേ എന്നു ദാവീദു പറഞ്ഞു.” (1ദിന, 21:13). തുടർന്നുണ്ടായ മഹാമാരിയിൽ യിസ്രായേലിൽ എഴുപതിനായിരം പേർ മരിച്ചു. 

ക്ഷാമത്തിന്റെ കാലക്കണക്ക് 2ശമൂവേലിലെയും 1ദിനവൃത്താന്തത്തിലെയും വിവരണങ്ങളിൽ പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ല. ദേശത്തു ഏഴു സംവത്സരം ക്ഷാമം ഉണ്ടാകും എന്നാണ് 2ശമൂവേൽ 24:13-ൽ. എന്നാൽ സെപ്റ്റ്വജിന്റിൽ മൂന്നു സംവത്സരം എന്നു തന്നെയാണ്. ഇതിനു മതിയായ വിശദീകരണം നല്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. ഗിബെയോന്യരുടെ നേർക്കു ശൌലൂം കുടുംബവും കാണിച്ച് അതിക്രമം നിമിത്തം (2ശമൂ, 21:1,2) മൂന്നു വർഷത്തെ ക്ഷാമം അനുഭവിക്കുകയായിരുന്നു. ജനസംഖ്യ എടുക്കുന്നതിനു ഒമ്പതു മാസവും ഇരുപതു ദിവസവും വേണ്ടിവന്നു. (2ശമൂ, 24:8). ഇത് നാലാം വർഷം. ഇതിനെതുടർന്നു മൂന്നു വർഷം കൂടിയാവുമ്പോൾ ഏഴുവർഷം തികയും.

യിസ്രായേലിലെയും യെഹൂദയിലെയും അനന്തരകാല രാജാക്കന്മാരും ജനസംഖ്യ എടുത്തിട്ടുണ്ട്. അമസ്യാവിന്റെ കാലത്ത് ഇരുപതു വയസ്സു മുതൽ മേലോട്ടുള്ളവരായി കുന്തവും പരിചയും എടുക്കാൻ പ്രാപ്തിയുള്ള ശ്രഷ്ഠ യോദ്ധാക്കൾ യെഹൂദയിലും ബെന്യാമീനിലും മൂന്നുലക്ഷം എന്നു കണ്ടു. (2ദിന, 25:5). ഉസ്സീയാരാജാവിനു 2600 യുദ്ധവീരന്മാരായ പിതൃഭവനത്തലവന്മാരും മൂന്നുലക്ഷത്തി ഏഴായിരത്തഞ്ഞൂറ് യോദ്ധാക്കന്മാരും ഉണ്ടായിരുന്നു. (2ദിന, 26:11-13). സെരുബ്ബാബേലിന്റെ കീഴിൽ മടങ്ങിവന്നവരുടെ കണക്കും എടുത്തിട്ടുണ്ട്. സഭ ആകെ 42360; ദാസീ ദാസന്മാർ 7337; സംഗീതക്കാർ 200; ആകെ 49897. (എസാ, 2:64,65). നെഹെമ്യാവ് 7:66,67-ൽ സംഗീതക്കാരുടെ കണക്ക് 245 എന്നു കൊടുത്തിരിക്കുന്നു. 

ചരിത്രകാരനും സുവിശേഷ രചയിതാവുമായ ലൂക്കൊസ് പേർവഴി ചാർത്തലിനെക്കുറിച്ചു സുവിശേഷത്തിലും അപ്പൊസ്തലപ്രവൃത്തികളിലും പറയുന്നുണ്ട്. ലോകം ഒക്കെയും പേർവഴി ചാർത്തണമെന്നു ഔഗുസ്തൊസ് കൈസർ (Augustus Caesar) കല്പന പുറപ്പെടുവിച്ചു. (ലൂക്കൊ, 2:1). നികുതി ചുമത്തുന്നതിനു വേണ്ടിയായിരുന്നു ഈ ജനസംഖ്യ എടുപ്പ്. കുടുംബമായും ഗോത്രമായും ആളുകളുടെയും സ്വത്തിന്റെയും കണക്കെടുത്തു. ഹെരോദാവിന്റെ വാഴ്ചയുടെ (ബി.സി. 37-4) അന്ത്യത്തിലായിരുന്നു ഈ പേർവഴി ചാർത്തൽ. എ.ഡി. 6-ന് നടന്ന ചാർത്തലിന്റെ കാലത്താണ് ഗലീലക്കാരനായ യൂദാ വിപ്ലവമുണ്ടാക്കിയത്. (അപ്പൊ, 5:37). പുതിയ പ്രവിശ്യയായ യെഹൂദ്യ നല്കേണ്ട കപ്പം കണക്കാക്കുന്നതിനായിരുന്നു ഈ ചാർത്തൽ. ഒരു വിജാതീയ ചക്രവർത്തിക്ക് കപ്പം കൊടുക്കുന്നത് അസഹ്യമായതുകൊണ്ടു യൂദായും എരിവുകാരും അതിനെ എതിർത്തു.

ദാവീദിൻ്റെ സ്വപ്നദൈവാലയം

പലസ്തീനിലെ പുൽപ്പുറങ്ങളിൽ ആടുകളെ മേയിച്ചു നടന്നിരുന്ന തന്നെ യിസ്രായേലിന്റെ സിംഹാസനത്തിലേക്ക് ഉയർത്തിയ തന്റെ സർവ്വസ്വമായ സർവ്വശക്തനായ ദൈവത്തിന് ഒരു ആലയം പണിയണമെന്നുള്ളത് ദാവീദിന്റെ ജീവിതത്തിലെ അദമ്യമായ ആഗ്രഹമായിരുന്നു. ദൈവം അവന്റെ ആഗ്രഹത്തിൽ സംപ്രീതനായെങ്കിലും, അതു പണിയുവാനുള്ള അനുവാദം അവന്റെ മകനായ ശലോമോനാണ് ദൈവം നൽകിയത്. എന്നാൽ തന്റെ ദൈവത്തിന് സുസ്ഥിരവും അതിമനോഹരവുമായ ഒരു ആലയം ഉണ്ടാകണമെന്നു മാത്രം അഭിലഷിച്ച ദാവീദ്, നിരാശനാകാതെ ദൈവാലയത്തിന്റെ പണിക്കാവശ്യമായ ധനവും സാധനസാമഗ്രികളും സംഭരിച്ചുതുടങ്ങി. അങ്ങനെ യഹോവയുടെ ആലയത്തിനായി ഒരുലക്ഷം താലിന്ത് സ്വർണ്ണവും പത്തുലക്ഷം താലന്ത് വെള്ളിയും തുക്കിത്തിട്ടപ്പെടുത്തുവാൻ കഴിയാത്തത്ര താമ്രവും ഇരുമ്പും അവൻ സ്വരൂപിച്ചു. കൂടാതെ, ദൈവാലയനിർമ്മാണത്തിന് ആവശ്യമായ കല്ലും മരവും അവൻ തയ്യാറാക്കിവച്ചു. (1ദിന, 22:14). ദൈവാലയം നിർമ്മിക്കണമെന്ന ആശയം ദാവീദിൽ ഉടലെടുത്തത്, അവൻ തന്റെ രാജത്വത്തിന്റെ പ്രബലതയിൽ യിസ്രായേൽമക്കളുടെ ജനസംഖ്യ കണക്കാക്കുവാൻ സൈന്യാധിപനായ യോവാബിനോടു കല്പിച്ചതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ സംഭവവികാസങ്ങളിൽ നിന്നാണ്. ജനസംഖ്യാ നിർണ്ണയത്തിനു താൽപര്യമില്ലാതിരുന്ന യോവാബ് ലേവ്യരെയും ബെന്യാമീന്യരെയും മനഃപൂർവ്വം എണ്ണിയില്ല. ജനസംഖ്യാനിർണ്ണയം ദൈവഹിതമല്ലാത്തതിനാൽ യഹോവ തന്റെ കോപത്തിൽ യിസ്രായേലിലെ 70,000 പേരെ പകർച്ചവ്യാധിയാൽ സംഹരിച്ചു. യഹോവ അയച്ച സംഹാരദൂതൻ യെരുശലേമിനുനേരേ കൈ നീട്ടുന്നതിനുമുമ്പ് യഹോവ മനസ്സലിഞ്ഞ് കൈ പിൻവലിക്കുവാൻ ദൂതനോടു കല്പ്പിച്ചു. അപ്പോൾ ആകാശത്തിനും ഭൂമിക്കും മദ്ധ്യ വാളൂരിപ്പിടിച്ചുകൊണ്ടു നിന്ന് ദൂതൻ യെബൂസ്യനായ ഒർന്നാന്റെ കളത്തിൽ യഹോവയ്ക്ക് യാഗപീഠം പണിയണമെന്ന് ദാവീദിനെ അറിയിക്കുവാൻ ഗാദ് പ്രവാചകനോടു കല്പിച്ചു. ഒർന്നാൻ അതു സൗജന്യമായി നൽകുവാൻ തയ്യാറായെങ്കിലും ദാവീദ് അതിന്റെ മുഴുവൻ വിലയായി 600 ശേക്കെൽ സ്വർണ്ണം കൊടുത്ത് മോരിയാ പർവ്വതത്തിലുള്ള ഒർന്നാന്റെ കളം വിലയ്ക്കു വാങ്ങി. അവിടെ യാഗപീഠം പണിത് യാഗമർപ്പിച്ച് യഹോവയോടു പ്രാർത്ഥിച്ചപ്പോൾ യഹോവ ഉയരത്തിൽനിന്ന് തീയിറക്കി ഉത്തരമരുളി. “ഇത് യഹോവയായ ദൈവത്തിന്റെ ആലയമാകുന്നു; ഇത് യിസായേലിന് ഹോമയാഗത്തിനുള്ള യാഗപീഠം ആകുന്നു” (1ദിന, 22:1) എന്നു പ്രഖ്യാപിച്ച് ദാവീദ് അന്നുമുതൽ ദൈവത്തിനുവേണ്ടി ഒരു ആലയം നിർമ്മിക്കണമെന്ന ആഗ്രഹവുമായി മുമ്പോട്ടുപോയി. എന്നാൽ ദൈവം തനിക്കുവേണ്ടി ഒരു ആലയം പണിയുവാൻ ദാവീദിന് അനുവാദം നൽകിയില്ല. പക്ഷേ തനിക്കുവേണ്ടി ഒരു ആലയം പണിയുവാനുള്ള ദാവീദിന്റെ അഭിവാഞ്ഛ മാനിച്ച് ദൈവം അതിനുള്ള അനുവാദം അവന്റെ മകനായ ശലോമോനു നൽകി.

കിടാക്കളെ മറന്നു യാത്രചെയ്ത പശുക്കൾ

യുദ്ധക്കളത്തിൽനിന്നു തോറ്റോടിയ യിസ്രായേൽ സൈന്യങ്ങളിൽനിന്ന് ഫെലിസ്ത്യർ യഹോവയുടെ പെട്ടകം വിജയഭേരിയോടെയാണ് പിടിച്ചെടുത്തത്. അവർ അത് ഏബെൻ-ഏസെരിൽനിന്ന് അസ്തോദിലേക്കു കൊണ്ടുപോയി, അവരുടെ ദേവനായ ദാഗോന്റെ ക്ഷേത്രത്തിൽ, ദാഗോന്റെ വിഗ്രഹത്തിനു സമീപത്തുവച്ചു. എന്നാൽ അസ്തോദ് നിവാസികൾ അതിരാവിലെ എഴുന്നേറ്റപ്പോൾ കണ്ടത്, ദാഗോന്റെ വിഗ്രഹം യഹോവയുടെ പെട്ടകത്തിനു മുമ്പിൽ കമിഴ്ന്നു വീണു കിടക്കുന്നതാണ്. അവർ വീണ്ടും തങ്ങളുടെ ദേവനായ ദാഗോന്റെ വിഗ്രഹത്ത പൂർവ്വ സ്ഥാനത്തുറപ്പിച്ചു. അടുത്ത പ്രഭാതത്തിൽ അവർ എഴുന്നേറ്റു നോക്കിയപ്പോൾ ദാഗോന്റെ വിഗ്രഹം പിന്നെയും യഹോവയുടെ പെട്ടകത്തിനു മുമ്പിൽ കമിഴ്ന്നുവീണു കിടക്കുന്നതും അതിന്റെ തലയും കൈകളും ഉടലിൽനിന്നു വേർപെട്ടിരിക്കുന്നതും കണ്ടു. (1ശമൂ, 5:4). മാത്രമല്ല, യഹോവ അസ്തോദ് നിവാസികളെ സംഹരിക്കുകയും അവരെ മൂലക്കുരുക്കളാൽ കഠിനമായി പീഡിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഭയവിഹ്വലരായ അവർ യഹോവയുടെ പെട്ടകം ഗത്തിലേക്ക് അയച്ചു. അവിടെയും യഹോവയുടെ കൈ അവർക്കു ഭാരമായിരുന്നു. ഗത്തിലെ ചെറിയവരും വലിയവരുമായ പുരുഷന്മാരെ ദൈവം സംഹരിക്കുകയും മൂലക്കുരുക്കളാൽ പീഡിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന് അവർ പെട്ടകം തങ്ങളുടെ മറ്റൊരു പട്ടണമായ എക്രോനിലേക്ക് അയച്ചു. അവിടെയും യഹോവ അവരെ പീഡിപ്പിച്ച് സംഹാരം തുടർന്നപ്പോൾ ഫെലിസ്ത്യർ തങ്ങളുടെ പ്രശ്നക്കാരുടെയും പുരോഹിതന്മാരുടെയും ഉപദേശപ്രകാരം പ്രായശ്ചിത്തമായി യഹോവയ്ക്ക് സ്വർണ്ണം കൊണ്ട് അഞ്ച് എലികളും അഞ്ചു മൂലക്കുരുക്കളും നിർമ്മിച്ചു. മാത്രമല്ല, ഒരു പുതിയ വണ്ടിയിൽ നുകം വച്ചിട്ടില്ലാത്ത കറവയുള്ള രണ്ടു പശുക്കളെ കെട്ടിയശേഷം യഹോവയുടെ പെട്ടകവും പ്രായശ്ചിത്തമായി നിർമ്മിച്ച സ്വർണ ഉരുപ്പടികളും വണ്ടിയിൽ വച്ച് പശുക്കളെ സ്വതന്ത്രമായി വണ്ടി വലിച്ചുകൊണ്ടു പോകുവാൻ അനുവദിച്ചു. അവയുടെ കിടാക്കളെയാകട്ടെ, അവയുടെ അടുത്തു നിന്നു മടക്കിക്കൊണ്ടുപോയി വീട്ടിൽ അടച്ചിട്ടു. പശുക്കൾ തങ്ങളുടെ കിടാക്കളുടെ അടുത്തേക്കു പോകാതെ, ആരുടെയും നിയന്ത്രണമില്ലാതെ, സ്വയമേവ സഞ്ചരിച്ച് എകദേശം 20 മൈൽ അകലെയുള്ള യിസ്രായേൽ പട്ടണമായ ബേത്ത്-ശേമെശിൽ എത്തി. (1ശമൂ, 6:12). അങ്ങനെ സർവ്വദേവന്മാർക്കുംമീതേ ഉന്നതനും സർവ്വശക്തനായ ദൈവമാണ് താനെന്ന് ഫെലിസ്ത്യർക്കു മാത്രമല്ല, യിസ്രായേൽമക്കൾക്കും യഹോവയാം ദൈവം ഒരിക്കൽക്കൂടി സ്പഷ്ടമായി തെളിയിച്ചുകൊടുത്തു.

മോവാബ്

സർവ്വശക്തനായ ദൈവം സൊദോമിനെയും ഗൊമോരയെയും അഗ്നിയും ഗന്ധകവും വർഷിപ്പിച്ചു നശിപ്പിച്ചപ്പോൾ, അബ്രാഹാമിനെ ഓർത്ത് ലോത്തിനെയും അവന്റെ രണ്ടു പുത്രിമാരെയും രക്ഷിച്ചു. തങ്ങളുടെ പ്രതിശ്രുതവരന്മാരെയും മാതാവിനെയും നഷ്ടപ്പെട്ട ലോത്തിന്റെ രണ്ടു പുതിമാർ; “അങ്ങനെയിരിക്കുമ്പോൾ മൂത്തവൾ ഇളയവളോടു: നമ്മുടെ അപ്പൻ വൃദ്ധനായിരിക്കുന്നു; ഭൂമിയിൽ എല്ലാടവും ഉള്ള നടപ്പുപോലെ നമ്മുടെ അടുക്കൽ വരുവാൻ ഭൂമിയിൽ ഒരു പുരുഷനും ഇല്ല” (ഉല്പ, 19:31) എന്നു പറഞ്ഞ് സ്വപിതാവിനെ വീഞ്ഞു കുടിപ്പിച്ചു മത്തനാക്കി അവനോടുകൂടെ ശയിച്ചു. അങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രിമാരും പിതാവിനാൽ ഗർഭംധരിച്ച് ഓരോ പുത്രനെ പ്രസവിച്ചു. ഇപ്രകാരം ലോത്ത്, അവരുടെ പുത്രന്മാരായ മോവാബിനും അമ്മോനും അപ്പനും വല്യപ്പനുമായിത്തീർന്നു. മൂത്തവളുടെ പുത്രനായ മോവാബിന് പിൻതലമുറക്കാരായ മോവാബ്യരും ഇളയവളുടെ പുത്രനായ അമ്മാന്റെ പിൻഗാമികളായ അമ്മോന്യരും യിസ്രായേൽമക്കളുടെ നിത്യശത്രുക്കളായിരുന്നു. യിസ്രായേൽ മക്കളുടെ കനാനിലേക്കുള്ള പ്രയാണത്തിൽ മോവാബ്യരാജാവായ ബാരാക്ക് യിസായേൽമക്കളെ ശപിക്കുവാൻ ബിലെയാമിനെ കൊണ്ടുപോയി. അത് വിഫലമായപ്പോൾ ബിലെയാമിന്റെ ദുരുപദേശപ്രകാരം അവൻ മോവാബ്യകന്യകമാരെക്കാണ്ട് യിസ്രായേൽമക്കളെ വശീകരിച്ച് പാപത്തിലേക്കു വീഴ്ത്തുകയും, തന്നിമിത്തം യഹോവ യിസ്രായേൽമക്കളിൽ 24,000 പേരെ സംഹരിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇക്കാരണത്താൽ അമ്മോന്യരെയും മോവാബ്യരെയും യഹോവയുടെ സഭയിൽ പ്രവേശിപ്പിക്കരുതെന്നും അവരുമായി യാതൊരു ബന്ധവും ഉണ്ടാകരുതെന്നും അവരുടെ സമാധാനത്തിനും ഗുണത്തിനുമായി ചിന്തിക്കരുതെന്നും യഹോവ യിസായേൽജനത്തോടു കല്പിച്ചു. (ആവ, 23:3-6). എന്നാൽ മോവാബ്യസ്ത്രീയായ രൂത്തിനെ ദൈവപുത്രന്റെ വംശാവലിയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ കാരുണ്യവാനായ ദൈവം, താൻ മനസ്സലിവും മഹാദയയുമുള്ള ദൈവംകൂടിയാണെന്ന് നമുക്കു മനസ്സിലാക്കിത്തരുന്നു.

ന്യായാധിപന്മാർ

യോശുവയുടെ മരണത്തിനും ശൗൽ രാജാവിന്റെ ആരോഹണത്തിനും ഇടയ്ക്ക് ജനത്തെ നയിച്ചിരുന്നവർ ന്യായാധിപന്മാർ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ന്യായാധിപന്മാരെയും അവരുടെ കാലത്തെയും കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തമായ വിവരണം ന്യായാധിപന്മാരിലും 1ശമൂവേൽ 1-7 വരെയുള്ള അദ്ധ്യായങ്ങളിലും ഉണ്ട്. അവർ യിസായേലിന്റെ രക്ഷകരായി, ദൈവാത്മാവിനാൽ എഴുന്നേല്പിക്കപ്പെട്ടവരായിരുന്നു. തങ്ങൾക്ക് എതിരെ അണിനിരന്ന വിദേശ ശക്തികളിൽ നിന്ന് യിസ്രായേൽ ജനത്തെ വീണ്ടെടുക്കുവാൻ എഴുന്നേറ്റ സൈന്യനേതാക്കന്മാരായിരുന്നു അവർ. ന്യായാധിപന്മാരുടെ കാലം വളരെ പ്രക്ഷുബ്ദവും രക്തരൂഷിതവും ആയിരുന്നു. യിസ്രായേല്യഗോത്രങ്ങൾ പല ഗണങ്ങളായി തിരിഞ്ഞ് കനാനിലെ മലമ്പദേശത്തു ചിതറിപ്പാർത്തിരുന്നു. ശീലോവിലെ തിരുനിവാസം അവർക്കു മതപരമായ ഐക്യമെങ്കിലും നല്കേണ്ടിയിരുന്നു. എന്നാൽ അതിനെ അവഗണിച്ച് അവർ ഓരോ പ്രദേശത്തും പൂജാഗിരികൾ പണിതു. ബെന്യാമീന്യയുദ്ധം പോലുള്ള (ന്യായാ, 19:1-20,48) ഒരസാധാരണമായ പ്രതിസന്ധിക്കു മാത്രമേ അവരെ ഏകോപിപ്പിക്കുവാൻ കഴിയുമായിരുന്നുള്ളൂ. തെക്കെ അറ്റത്തുള്ള യെഹൂദാ മറ്റു ഗോത്രങ്ങളിൽ നിന്നും വളരെയധികം ഒറ്റപ്പെട്ടിരുന്നു. 

ഒത്നീയേൽ: ന്യായാധിപന്മാരിൽ ഒന്നാമനായി പറയപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതു ഒത്നീയേൽ ആണ്. (ന്യായാ, 3:7-11). യിസ്രായേൽ മക്കളുടെ വിശ്വാസത്യാഗംമൂലം യഹോവയുടെ കോപം അവരുടെ മേൽ വന്നു. യഹോവ അവരെ മെസൊപ്പൊത്താമ്യയിലെ കൂശൻ രിശാഥയീമിന് വിറ്റുകളഞ്ഞു. എട്ടുവർഷത്തെ അടിമത്തത്തിനു ശേഷം യിസ്രായേൽ നിലവിളിച്ചു. യഹോവ ഒതീയേലിനെ അവരുടെ രക്ഷകനായി എഴുന്നേല്പിച്ചു. അവൻ കുശൻ രിശാഥയിമിനെ ജയിച്ചു. തുടർന്നു നാല്പതു വർഷം ദേശത്തിനു സമാധാനം ലഭിച്ചു. ദക്ഷിണഗോത്രത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏക ന്യായാധിപനാണ് ഒത്നീയേൽ. 

ഏഹൂദ്: ഗേരായുടെ പുത്രനായ് ഏഹൂദ് ആണ് രണ്ടാമത്ത ന്യായാധിപൻ. (ന്യായാ, 3:12-30). ബെന്യാമീന്യനായി ഏഹൂദ് ഇടങ്കയ്യനായിരുന്നു. ഇത് അക്കാലത്ത് ഒരു വലിയ ദൌർബല്യമായി പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മോവാബ് രാജാവായ എഗ്ലോനും അമ്മോന്യരും അമാലേക്യരും യിസ്രായേലിനെ തോല്പിച്ചു ഈന്തപ്പട്ടണം കൈവശമാക്കി. പതിനെട്ടു വർഷം അവർ എഗ്ലോനെ സേവിച്ചു. അവരെ രക്ഷിക്കുവാനായി ദൈവം ഏഹൂദിനെ എഴുന്നേല്പിച്ചു. ഏഹൂദ് ചതിവിൽ എഗ്ലോനെ കൊന്നിട്ടു അവിടെനിന്നു ഒളിച്ചോടി രക്ഷപ്പെട്ടു. തുടർന്നു ഏഹൂദിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ എഫ്രയീമ്യരുടെ സഹായത്തോടെ യോർദ്ദാന്റെ കടവുകൾ പിടിക്കുകയും മോവാബ്യരിൽ പതിനായിരം പേരെ കൊല്ലുകയും ചെയ്തു. അനന്തരം ദേശത്തിന് എൺപതു വർഷം സ്വസ്ഥത ലഭിച്ചു. 

ശംഗറും ഫെലിസ്ത്യരും: ആറു ചെറു ന്യായാധിപന്മാരുടെ വിവരണങ്ങളിൽ രണ്ടിടത്ത് പരാമർശിക്കപ്പെടുന്ന ഏകനാമം ശംഗറുടേതാണ്. (3:31; 5:6). അറുനൂറു ഫെലിസ്ത്യരെ ഒരു മുടിങ്കോൽ കൊണ്ട് അടിച്ചുകൊന്നു അവൻ യിസ്രായേലിനെ രക്ഷിച്ചു. ന്യായാധിപന്മാർ 3:3-ലെ ശംഗറുടെ വിവരണം വിവാദഗ്രസ്തമാണ്. 4:1-ൽ ഏഹൂദ് മരിച്ചശേഷം എന്നു തുടങ്ങി ദെബോരയുടെ വിവരണം ആരംഭിക്കുന്നതിനാൽ ഏഹൂദിനും ദെബോരയ്ക്കുമിടയ്ക്ക് മറ്റൊരു രക്ഷകൻ ഉണ്ടായിരുന്നോ എന്നതു സംശയത്തിനിട നല്കുന്നു. ഗ്രീക്കു കൈയെഴുത്തുപ്രതികൾ തന്മൂലം ന്യായായധിപന്മാർ 4:1-ൽ ഏഹൂദിന്റെ സ്ഥാനത്ത് ശംഗർ എന്നു വായിക്കുന്നു. 

ദെബോരയും കനാന്യരും: ദെബോരയുടെ വിമോചനകഥയുടെ കേന്ദ്രം ഉത്തര പലസ്തീനിലെ യിസ്രെയേൽ താഴ്വരയും ഗലീലാമലനാടുമാണ്. കനാൻരാജാവായ യാബീൻ യിസ്രായേൽ മക്കളെ ഞെരുക്കി. അയാളുടെ തൊള്ളായിരം ഇരിമ്പു രഥങ്ങൾ യിസ്രായേൽ മക്കൾക്കു ഒരു പേടി സ്വപ്നമായിരുന്നു. ഈ സന്ദർഭത്തിൽ രക്ഷകർ പ്രവാചികയായ ദെബോരയും അബിനോവാമിന്റെ മകനായ ബാരാക്കും ആയിരുന്നു. ദെബോരയുടെ പ്രേരണയിൽ ബാരാക്ക് സൈന്യത്തെ നയിച്ചു. (4:8). ഗലീലാ മലമ്പ്രദേശത്തിലെ ഗോത്രങ്ങൾ യുദ്ധത്തിന് ഒത്തുചേർന്നു. യിസ്രായേൽ താഴ്വരയിൽ കീശോൻ തോട്ടിന്റെ തീരത്തായിരുന്നു യുദ്ധം. കീശോൻ തോടു കരകവിഞ്ഞൊഴുകി കനാന്യ രഥങ്ങളുടെ ചലനം സ്തംഭിപ്പിച്ചു. (4:15; 5:20-22). യാബീന്റെ സൈന്യം നിശ്ശേഷം പരാജയപ്പെട്ടു. സൈന്യാധിപനായ സീസെര യായേലിന്റെ കൂടാരത്തിലേക്കു ഓടിപ്പോയി. യായേൽ കൂടാരത്തിന്റെ കുററി ചെന്നിയിൽ തറെച്ചു സീസെരയെ കൊന്നു. (4:17-22). ബൈബിളിലെ പ്രാചീനങ്ങളായ ഗാനങ്ങളിലൊന്നാണ് ദെബോരയും ബാരാക്കും കൂടി പാടിയതായി ന്യായാധിപന്മാർ 5-ൽ കാണുന്ന പാട്ട്. ഇതിനുശേഷം നാല്പതു വർഷം ദേശത്തിനു സമാധാനം ഉണ്ടായി.

ഗിദെയോനും മിദ്യാന്യരും: നാലാമത്തെ പ്രമുഖ ന്യായാധിപനാണ് ഗിദയോൻ. സൈനിക നേതാക്കന്മാരായ ന്യായാധിപന്മാരിൽ നീണ്ട വിവരണമാണ് ഗിദെയോനെക്കുറിച്ചുള്ളത്. (6-8 അ). ഒഫ്ര ഗ്രാമവാസിയാണ് ഗിദയോൻ. ബേത്ശാനും താബോറിനുമിടയ്ക്കു യോർദ്ദാന്റെ പശ്ചിമ ഭാഗത്തായിരിക്കണം ഒഫ്ര. യോർദ്ദാനക്കരയുള്ള മിദ്യാന്യർ യോർദ്ദാൻ കടന്നു പലസ്തീനെ കൊള്ളയടിക്കുക പതിവായിരുന്നു. യിസ്രായേൽ മക്കളുടെ ആന്തരിക ദൗർബല്യമായിരുന്നു കാരണം. യിസ്രായേൽമക്കളെ ഏഴു സംവത്സരം മിദ്യാന്യർ പീഡിപ്പിച്ചു. അവർ യിസ്രായേൽമക്കളെ കൊള്ളയടിച്ചു, അവരുടെ വിളവുകൾ നശിപ്പിച്ചു. മിദ്യാന്യരുടെ ഉപദ്രവം നിമിത്തം യിസ്രായേൽ മക്കൾ പർവ്വതങ്ങളുടെ ഗഹ്വരങ്ങളും ഗുഹകളും ദുർഗ്ഗങ്ങളും ആശ്രയമാക്കി. ഈ സന്ദർഭത്തിലാണ് ദൈവം ഗിദെയോനെ വിളിച്ചത്. സംശയാലുവായ ഗിദെയോൻ പ്രതികാരം ചെയ്യുവാൻ വിസമ്മതിച്ചു. (6:15, 17, 36-40; 7:10). എന്നാൽ നേതൃത്വം സ്വീകരിച്ചു കഴിഞ്ഞശേഷം ഗിദയോൻ ദൃഢചിത്തനും ധീരനുമായ യോദ്ധാവായി മാറി. (6:25-27; 7:15-24). ഗിദയോൻ മുന്നൂറു അനുയായികളുമായി ചെന്ന് യിസ്രെയേൽ താഴ്വരയിലുണ്ടായിരുന്ന മിദ്യാന്യരെ പൂർണ്ണമായി ഓടിച്ചു. എഫ്രയീമ്യർ യോർദ്ദാൻ കടവുകൾ പിടിച്ചു. യിസ്രെയേൽ താഴ്വര പ്രദേശത്ത് ഗിദെയോൻ ഒരു ക്രമമായ ഭരണസംവിധാനം നടപ്പിൽ വരുത്തി. ഗിദെയോന് 70 പുത്രന്മാരുണ്ടായിരുന്നു. (8:30). ഒരു രാജഭരണം സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് ഗിദയോൻ ഒരുമ്പെട്ടില്ല. (8:22,23). അവൻ നാല്പതു വർഷം ന്യായപാലനം ചെയ്തു.

അബീമേലെക്ക്: ഗിദെയോന് ശെഖേമിലെ വെപ്പാട്ടിയിൽ ജനിച്ച പുത്രനാണ് അബീമേലെക്ക്. (8:31). അബീമേലെക്കിനെ ന്യായാധിപനെന്ന് വിളിക്കുന്നില്ല. ഒരു രാഷ്ട്രീയസൈനിക സാഹസികൻ എന്നു മാത്രമേ ഇയാളെക്കുറിച്ചു പറയാനാവൂ. തിരികല്ലു വീണു തല ചതഞ്ഞ അവനെ ആയുധവാഹകൻ കൊന്നു. ഒരു പ്രാദേശികരാജത്വം സ്ഥാപിക്കുവാനുള്ള നിഷ്ഫലശ്രമം അബീമേലെക്ക് മൂന്നു വർഷം നടത്തി. ദൈവം അംഗീകരിച്ചതായിരുന്നില്ല അബീമേലെക്കിന്റെ ഭരണം. 

യിഫ്താഹ്: അബീമേലെക്കിനും യിഫ്താഹിനും ഇടയ്ക്ക് തോലായും യായീരും നാല്പത്തഞ്ചു വർഷം ന്യായപാലനം ചെയ്തു. (10:1-5). യിഫ്താഹ് യോർദ്ദാനിക്കരെയുളള ഒരു സൈന്യനായകനായിരുന്നു. അയാൾ യിസ്രായേലിനെ അമ്മോന്യരുടെ കയ്യിൽനിന്നു രക്ഷിച്ചു. ഗിലെയാദിന്റെയും മനശ്ശെയുടെയും രക്ഷകനായിട്ടാണ് യിഫ്താഹ് രംഗപ്രവേശനം ചെയ്തത്. ചിന്താശൂന്യമായ നേർച്ച നിമിത്തം (11:30,31) യിഫ്താഹ് എക്കാലവും സ്മരിക്കപ്പെടുന്നു. അമ്മോന്യരുടെ മേൽ ജയം ലഭിച്ചാൽ മടങ്ങിവരുമ്പോൾ വീട്ടു വാതിലിൽ നിന്നു തന്നെ എതിരേറ്റു വരുന്നതിനെ ബലി കൊടുക്കാമെന്നായിരുന്നു നേർച്ച. (ന്യായാ, 11:34-39)

ശിംശോൻ: തോലായെയും യായീരിനെയും പോലെ മൂന്നു ചെറിയ ന്യായാധിപന്മാരായിരുന്നു ഇബ്സാൻ, ഏലോൻ, അബ്ദോൻ എന്നിവർ. യായീരിനുണ്ടായിരുന്നതുപോലെ ഇബ്സാനും അബ്ദോനും വലിയ കുടുംബങ്ങളും സമ്പത്തും ഉണ്ടായിരുന്നു. വലിയ ന്യായാധിപന്മാരിൽ അന്ത്യനാണ് ശിംശോൻ. (ന്യായാ, 13-16 അ). ശിംശോനോടുകൂടി രംഗം ഫെലിസ്ത്യ സമതലത്തിലേക്കു മാറുന്നു. ഈ കാലത്ത് പലസ്തീനിലെ തീരപ്രദേശം ഒരു വലിയ ആക്രമണത്തിന് രംഗഭൂമി ആയിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു. ആക്രമണകാരികളായ തീരദേശജനത ഈജിപ്റ്റിലേക്കു കടക്കുവാൻ ശ്രമിച്ചിട്ട് സാധിച്ചില്ല. അവർ ഫെലിസ്ത്യ സമതലത്തിൽ പാർപ്പുറപ്പിച്ചു. ഈ സമതലത്തിന്റെ അതിരായിരുന്ന ഷെഫേലയിലായിരുന്നു ശിംശോൻ പാർത്തിരുന്നത്. ജനനത്തിനു മുമ്പുതന്നെ ശിംശോൻ നാസീറായി പ്രതിഷ്ഠിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു . ആത്മനിയന്ത്രണത്തിന്റെ അഭാവത്തിൽ സ്വന്തം മഹാശക്തി നഷ്ടപ്പെടുത്തിയ ഒരു ദുരന്തകഥയാണ് ശിംശോന്റേത്. കായശക്തിക്ക് പ്രഖ്യാതനായിരുന്ന ശിംശോൻ, ഫെലിസ്ത്യർക്കെതിരെ എബ്രായരുടെ നേതാവായി മാറി. ഫെലിസ്ത്യർക്കെതിരെ ശിംശോൻ ഒരു സൈന്യത്തെ നയിച്ചതായി അറിയപ്പെടുന്നില്ല. നേരെമറിച്ച്, ഫെലിസ്ത്യ പ്രദേശത്ത് ശിംശോൻ നടത്തിയ ആക്രമണങ്ങളെല്ലാം ഒറ്റയ്ക്കായിരുന്നു. (ന്യായാ, 14:19; 15:4,5, 8, 15; 16:3). ദെലീലയുടെ കയ്യിൽ ശിംശോൻ കീഴടങ്ങിയ കഥ സുവിദിതമാണ്. തന്റെ ജീവിതകാലത്ത് കൊന്നവരെക്കാൾ അധികം പേരെ ശിംശോൻ തന്റെ മരണസമയത്തു കൊന്നു. (16:30). ശിംശോൻ ഇരുപതു വർഷം യിസ്രായേലിന് ന്യായപാലനം ചെയ്തു. (16:31). 

ഏലിയും ശമൂവേലും: ഏലിയും (1ശമൂ, 1:4), ശമൂവേലും (1ശമൂ, 2:12) ന്യായാധിപന്മാരെന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ന്യായാധിപന്മാരുടെ പ്രവൃത്തികളിൽ ഇവർ ചെയ്തുവെങ്കിലും എലി പുരോഹിതനും ശമൂവേൽ പ്രവാചകനുമാണ്. രാജവാഴ്ചയ്ക്ക് പാത ഒരുക്കിയത് ഇവരത്രേ. ശമുവേൽ പ്രവാചകൻ തന്റെ പുത്രന്മാരായ യോവേലിനെയും അബീയാവിനെയും ന്യായാധിപന്മാരാക്കുകയും അവർ ദൈവത്തിന്റെ വഴി വിട്ടകന്ന് ദുരാഗഹികളായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. തന്നിമിത്തം യിസ്രായേൽമുപ്പന്മാർ ഒരുമിച്ചുകൂടി യിസ്രായേൽമക്കളെ ഭരിക്കുവാൻ ഒരു രാജാവിനെ വാഴിച്ചുതരണമെന്ന് ശമൂവേലിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. (1ശമൂ, 8:4,5). അങ്ങനെ ദൈവം ശൗലിനെ രാജാവായി അഭിഷേകം ചെയ്തു. അതോടുകൂടി യിസ്രായേൽമക്കളുടെ ചരിത്രത്തിലെ ന്യായാധിപന്മാരുടെ കാലഘട്ടം അവസാനിച്ച് രാജവാഴ്ച ആരംഭിച്ചു.