ഗലീല (Galilee)
പേരിനർത്ഥം — വൃത്തം, ചക്രം, മേഖല
ഗലീലയെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രഥമ പരാമർശം യോശുവ 20:7-ലാണ്. നഫ്താലി മലനാട്ടിൽ ഗലീലയിലെ കേദേശ് സങ്കേതനഗരമായി തിരിച്ചു. യെശയ്യാ പ്രവാചകന്റെ കാലത്ത് ഗലീലയിൽ സെബൂലൂൻ പ്രദേശം ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. യിസ്രായേല്യരല്ലാത്ത ധാരാളം പേർ അവിടെ പാർത്തിരുന്നതിനാലാണ് ജാതികളുടെ ഗലീല എന്നു വിളിക്കപ്പെട്ടത്. (മത്താ, 4:14). ഇത് യെശയ്യാ പ്രവചനത്തിൽ നിന്നുള്ള ഉദ്ധരണിയാണ്. (യെശ, 9:1). ഗലീലയുടെ മൂന്നു ചുറ്റും വിജാതീയരാണ്. തന്മൂലം ദാക്ഷിണാത്യരായ യെഹൂദന്മാർ ഗലീല്യരെ അവജ്ഞയോടു കൂടി നോക്കിയിരുന്നു.
റോമൻ ഭരണകാലത്ത് പലസ്തീൻ യെഹൂദ്യ, ശമര്യ, ഗലീല എന്നു മൂന്നു ജില്ലകളായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. അവയിൽ ഏറ്റവും വടക്കെ അറ്റത്തുളളതാണ് ഗലീല. ഗലീലയുടെ അതിരുകൾ ഒരിക്കലും സ്ഥിരമായിരുന്നില്ല. ഏററവും വലിയ വ്യാപ്തി 97 കി.മീറ്റർ നീളവും 48 കി.മീറ്റർ വീതിയുമാണ്. യേശുവിന്റെ കാലത്ത് ഗലീല പ്രവിശ്യയ്ക്ക് വടക്കു തെക്കായി 70 കി.മീറ്ററും കിഴക്കു പടിഞ്ഞാറായി 40 കി.മീറ്ററും ദൈർഘ്യമുണ്ടായിരുന്നു. അതിന്റെ കിഴക്കു യോർദ്ദാനും ഗലീലക്കടലും അതിരുകളായിരുന്നു. ഉത്തരഗലീലയിലെ ഉയർന്ന പ്രദേശം സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്ന് 1000 മീറ്റർ ഉയരെയാണ്. പുതിയനിയമകാലത്ത് അധികം ജനവാസമില്ലാത്ത ഒരു മലനാടായിരുന്നു അത്. ഗലീലയുടെ താണപ്രദേശം ദക്ഷിണ ഗലീല എന്നറിയപ്പെടുന്നു. സുവിശേഷത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലഭൂമി ഏറിയകൂറും ദക്ഷിണ ഗലീലയാണ്. വടക്കുള്ള മലകളിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്ന അരുവികളും ഫലപുഷ്ടിയുള്ള മണ്ണും ഈ പ്രദേശത്തെ ജനബാഹുല്യമുള്ളത് ആക്കിത്തീർത്തു. ഒലിവെണ്ണയും പയറും തടാകത്തിൽ നിന്നുള്ള മത്സ്യവും കയറ്റുമതി ചെയ്തിരുന്നു. റോമൻ പ്രവിശ്യ എന്ന നിലയിൽ ഗലീലയെ മഹാനായ ഹെരോദാവ്, ഹെരോദാ അന്തിപ്പാസ് എന്നിവർ ഭരിച്ചിരുന്നു. ഗലീല ഒരിക്കലും പലസ്തീൻ്റെ അഭേദ്യഭാഗമായിരുന്നില്ല. തെക്കുളളവരും വടക്കുള്ളവരും തമ്മിൽ വളരെയേറെ അകൽച്ച ഉണ്ടായിരുന്നു. ഗലീലക്കാരുടെ ഭാഷാരീതിയിൽ മററുളളവർക്കു തിരിച്ചറിയാൻ തക്കവണ്ണമുള്ള ചില പ്രത്യേകതകൾ കാണപ്പെട്ടിരുന്നു. (മത്താ, 26:73).