സത്യദൈവം മാത്രം

യഹോവയാം ദൈവം തന്റെ ജനമായ യിസ്രായേൽമക്കളെ കഠിനമായി ശിക്ഷിക്കുകയും അവരെ ബാബിലോണ്യ പ്രവാസത്തിലേക്കു നയിക്കുകയും ചെയ്തത്, അവർ തന്നെ മറന്ന് അന്യദൈവങ്ങളെ ആരാധിക്കുന്ന വിഗ്രഹാരാധകരായി തീർന്നതിനാലാണ്. ദൈവത്തെ മാത്രം ആരാധിക്കുന്നവരെന്നു ഭാവിച്ചിരുന്ന, ബാബിലോണിൽ പ്രവാസികളായിരുന്ന അവരെക്കുറിച്ച് ദൈവം തന്റെ പ്രവാചകനായ യെഹെസ്കേലിനോട് അരുളിച്ചെയ്യുന്നതിൽ നിന്നും വിഗ്രഹാരാധനയെക്കുറിച്ചുള്ള ദൈവത്തിന്റെ വിലയിരുത്തൽ മനസ്സിലാക്കുവാൻ കഴിയും. “മനുഷ്യപുത്രാ, ഈ പുരുഷന്മാർ തങ്ങളുടെ വിഗ്രഹങ്ങളെ ഹൃദയത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു; അവർ അകൃത്യമാകുന്ന ഇടർച്ചക്കല്ല് തങ്ങളുടെ മുമ്പിൽ വച്ചിരിക്കുന്നു.” (യെഹ, 14:3). വിഗ്രഹാരാധന നിമിത്തം ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ട അവർ ബാബിലോണിൽ പരസ്യമായി വിഗ്രഹങ്ങളെ ആരാധിച്ചിരുന്നില്ലെന്ന് ദൈവത്തിന്റെ അരുളപ്പാടിൽനിന്നു വ്യക്തമാകുന്നു. എന്നാൽ വീടും നാടും പ്രിയപ്പെട്ടവരും എല്ലാം നഷ്ടപ്പെട്ട് അന്യനാട്ടിൽ പീഡനമനുഭവിക്കുന്ന അവരുടെ ഹൃദയങ്ങളിൽ അപ്പോഴും പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരുന്നത് അവർ യിസ്രായേലിൽ ആരാധിച്ചിരുന്ന വിഗ്രഹങ്ങളെയാണെന്ന് ദൈവം തന്റെ പ്രവാചകനു മനസ്സിലാക്കിക്കൊടുക്കുന്നു. ഭക്തിയുടെ ബാഹ്യമായ മൂടുപടംകൊണ്ട് മനുഷ്യനെ കബളിപ്പിക്കുവാൻ കഴിയുമെങ്കിലും അത്യുന്നതനായ ദൈവത്തെ കബളിപ്പിക്കുവാൻ സാദ്ധ്യമല്ലെന്ന് ദൈവത്തിന്റെ അരുളപ്പാടു വിളിച്ചറിയിക്കുന്നു. എന്തെന്നാൽ കാപട്യവും വിഷമവും നിറഞ്ഞ ഹൃദയം ആരാഞ്ഞറിഞ്ഞു ശോധനചെയ്ത്, അന്തരംഗങ്ങൾ പരീക്ഷിച്ചറിയുന്നവനാണ് താൻ എന്ന് ദൈവം അരുളിച്ചെയ്യുന്നു. (യിരെ, 17:9-10). മരംകൊണ്ടോ മണ്ണുകൊണ്ടോ കല്ലുകൊണ്ടോ മറ്റെന്തെങ്കിലും കൊണ്ടോ നിർമ്മിച്ച വിഗ്രഹങ്ങളെ ആരാധിക്കുന്നില്ലെങ്കിലും നമ്മുടെ ഹൃദയങ്ങളിൽ ദൈവത്തെക്കാളുപരി എന്തിനെയെങ്കിലും പ്രതിഷ്ഠിക്കുകയും സ്നേഹിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ സർവ്വശക്തനായ ദൈവത്തിന്റെ ദൃഷ്ടിയിൽ നാം വിഗ്രഹങ്ങളെ ആരാധിക്കുന്നവരായിത്തീരുന്നു. അതുകൊണ്ട് ആത്മീയവളർച്ചയ്ക്ക് തടസ്സമായി നമ്മുടെ ഹൃദയങ്ങളിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്ന വിഗ്രഹങ്ങൾ, അത് എന്തുതന്നെയായാലും, നാം ദൈവത്തിനായി ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. എന്തെന്നാൽ ദൈവം നിഗുഢത നിറഞ്ഞ ഹൃദയത്തിന്റെ വിചാരവികാരങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുന്നവനാണ്.

യഹോവയിലുള്ള മഹത്തായ പ്രത്യാശ

സർവ്വശക്തനായ ദൈവം വരുത്തുവാൻ പോകുന്ന ഭയാനകമായ ശിക്ഷാവിധികളുടെ മുന്നറിയിപ്പുകൾ നീണ്ട പതിറ്റാണ്ടുകളായി നൽകിയിട്ടും അവ യിസ്രായേൽജനം അവഗണിക്കുകയും അവ പ്രവചിച്ച യിരെമ്യാവിനെ ദേഹോപദ്രവങ്ങൾക്കും പീഡനങ്ങൾക്കും കാരാഗൃഹവാസത്തിനും വിധേയനാക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ അന്തിമമായി തന്നിലൂടെ അരുളിച്ചെയ്ത പ്രവചനങ്ങൾ ദൈവം പ്രാവർത്തികമാക്കിയപ്പോൾ അത് യിരെമ്യാവിന് ഉൾക്കൊള്ളാവുന്നതിലും അധികമായിരുന്നു. യൗവനക്കാരെയും കന്യകമാരെയും വൃദ്ധന്മാരെയുമെല്ലാം ബാബിലോണ്യസൈന്യം ക്രൂരമായി കൊന്നൊടുക്കി. തന്റെ ദൈവമായി യഹോവയുടെ ആലയം വെന്തെരിയുന്നതും യെരുശലേമിലെ രാജകൊട്ടാരങ്ങളും എല്ലാ ഭവനങ്ങളും കത്തി ചാമ്പലാകുന്നതും തകർന്ന ഹൃദയത്തോടെ യിരെമ്യാവ് കണ്ടു. യെരുശലേമിന്റെ മതിലുകൾ തകർത്ത ബാബിലോണ്യസൈന്യം, ജീവനോടെ അവശേഷിച്ചവരെ ബാബിലോണിലേക്ക് തടവുകാരായി കൊണ്ടുപോയി. അനാഥരായ കുഞ്ഞുങ്ങൾ നഗരവീഥിയിൽ തളർന്നുകിടന്നു. ഇതിന്റെ നടുവിൽ അണപൊട്ടി ഒഴുകിയ വിലാപധാരയിൽ കണ്ണുകൾ മങ്ങിപ്പോകുമ്പോഴും ഉള്ളം കലങ്ങി, കരൾ തകരുമ്പോഴും (വിലാ, 2:11) അവയൊക്കെയും വരുത്തിയ ദൈവത്തോടു പകയില്ലാതെ, അവന്റെ കരുണ “അവ രാവിലെ തോറും പുതുതാകുന്നു; നിന്റെ വിശ്വസ്തത വലുതാകുന്നു” എന്നു പ്രഘോഷിക്കുന്ന യിരെമ്യാവ് ദൈവജനത്തിനു മഹത്തായ മാതൃകയാണ്. ഈ ചോരക്കളത്തിന്റെയും ചാമ്പൽ കൂമ്പാരങ്ങളുടെയും ദീനരോദനങ്ങളുടെയും നടുവിൽ “യഹോവ എന്റെ ഓഹരി ആകുന്നു എന്ന് എന്റെ ഉള്ളം പറയുന്നു; അതുകൊണ്ട് ഞാൻ അവനിൽ പ്രത്യാശവയ്ക്കുന്നു. (വിലാ, 3:24) എന്നു പ്രഖ്യാപിക്കുന്ന യിരെമ്യാവ് ദൈവജനത്തിന്റെ പ്രത്യാശയുടെ നിദർശനമാണ്. തന്നെ കാത്തിരിക്കുന്നവർക്കും തന്നെ അന്വേഷിക്കുന്നവർക്കും യഹോവ നല്ലവനാണെന്ന് തുടർന്നു പറയുന്ന പ്രവാചകൻ അത്യുന്നതനായ ദൈവത്തിലുള്ള വിശ്വാസത്തിന്റെയും പ്രത്യാശയുടെയും മകുടമായി ശോഭിക്കുന്നു.

മുന്നറിയിപ്പുകൾ അവഗണിക്കുമ്പോൾ

പ്രതാപത്തിന്റെയും പെരുമയുടെയും പാപങ്ങൾ തീർക്കുന്ന മട്ടുപ്പാവിൽ വിരാജിക്കുന്ന മനുഷ്യന് അത്യുന്നതനായ ദൈവം നൽകുന്ന ശിക്ഷയെക്കുറിച്ചും വരുത്തുന്ന നാശത്തെക്കുറിച്ചുമുള്ള മുന്നറിയിപ്പുകൾ അവൻ പലപ്പോഴും തള്ളിക്കളയുന്നു. അവന്റെ പദവിയും പ്രശസ്തിയും സൃഷ്ടിക്കുന്ന ബുദ്ധിയുടെ പ്രമാണങ്ങൾ അവനെ രക്ഷിക്കുമെന്ന് അഹന്തയാണ് ദൈവത്തിന്റെ വചനത്തെ നിരാകരിക്കുവാൻ അവനു പ്രേരണ നൽകുന്നത്. യെഹൂദായുടെ അവസാനത്തെ രാജാവായ സിദെക്കീയാവ്, യിരെമ്യാ പ്രവാചകനിലൂടെ നൽകപ്പെട്ട ദൈവത്തിന്റെ ഉപദേശം അനുസരിക്കാതെ തനിക്കും കുടുംബത്തിനും പ്രജകൾക്കും രാജ്യത്തിനും സമ്പൂർണ്ണമായ നാശം വരുത്തിവച്ചു. അവൻ ബാബിലോൺ രാജാവിന്റെ പ്രഭുക്കന്മാരുടെ അടുക്കൽ ചെന്നാൽ അവനും അവന്റെ കുടുംബത്തിനും ജീവരക്ഷയുണ്ടാകുമെന്നും കൽദയർ നഗരം തീവച്ചു നശിപ്പിക്കുകയില്ലെന്നും യഹോവ തന്റെ പ്രവാചകനായ യിരെമ്യാവിലൂടെ സിദെക്കീയാവിനെ അറിയിച്ചുവെങ്കിലും അവൻ അതു കേട്ടനുസരിച്ചില്ല. (യിരെ, 38:17). പക്ഷേ അവൻ അതിനുവേണ്ടി കൊടുക്കേണ്ടിവന്ന വില ആരെയും ഞെട്ടിപ്പിക്കുന്നതായിരുന്നു. ബാബിലോൺ രാജാവ് അവന്റെ പുത്രന്മാരെ അവന്റെ കണ്ണുമ്പിൽ വച്ചു കൊന്നുകളഞ്ഞു. പിന്നെ അവൻ സിദെക്കീയാവിന്റെ കണ്ണു കുത്തിപ്പൊട്ടിച്ച്, ചങ്ങലകൾകൊണ്ടു ബന്ധിച്ച് അവനെ ബാബിലോണിലേക്കു കൊണ്ടുപോയി കാരാഗൃഹത്തിലാക്കി. അവന്റെ അന്ത്യം കാരാഗൃഹത്തിലായിരുന്നു. (യിരെ, 52:11). ബാബിലോൺ രാജാവ് ദൈവത്തിന്റെ പ്രമോദമായിരുന്ന യെരൂശലേം ദൈവാലയം ചുട്ടുകളഞ്ഞു. രാജാവിന്റെ കൊട്ടാരങ്ങളും യെരൂശലേമിന്റെ മതിലും അവൻ ഇടിച്ചു കളഞ്ഞു. നഗരത്തിലുണ്ടായിരുന്നവരെ അടിമകളാക്കി അവൻ ബാബിലോണിലേക്കു കൊണ്ടുപോയി. ദൈവത്തെ മറന്ന് പാപത്തിന്റെ പെരുവഴികളിലൂടെ ഓടി, അവസാന നിമിഷം പോലും ദൈവത്തിന്റെ മുന്നറിയിപ്പ് അനുസരിക്കുവാൻ കൂട്ടാക്കാതിരുന്ന ഈ രാജാവിന്റെയും രാജ്യത്തിന്റെയും നാശം ദൈവത്തിന്റെ മുന്നറിയിപ്പുകൾ തിരസ്കരിക്കുന്ന ഓരോരുത്തർക്കും ചൂണ്ടുപലകയാണ്.

ഹൃദയത്തെ നോക്കുന്ന ദൈവം

ശരീരശാസ്ത്രപ്രകാരം മനുഷ്യന്റെ ഒരു സുപ്രധാന അവയവമാണ് ഹൃദയം. അതിനെ സർവ്വശക്തനായ ദൈവം കാണുന്നത് മനുഷ്യന്റെ വികാരവിചാരവീക്ഷണങ്ങളുടെ ആസ്ഥാനമായിട്ടാണ്. മനുഷ്യനു ഹൃദയത്തെ ബാഹ്യനേത്രങ്ങൾകൊണ്ടു കാണുവാൻ കഴിയാത്തതുപോലെ ഹൃദയത്തിന്റെ നിരുപണങ്ങളും നിരീക്ഷണങ്ങളും മനസ്സിലാക്കുവാനും അവനു സാദ്ധ്യമല്ല. അത്യുന്നതനായ ദൈവത്തിനാകട്ടെ, മനുഷ്യഹൃദയത്തെ ആരാഞ്ഞറിയുവാനും ശോധന ചെയ്യുവാനും കഴിയും. “ഹൃദയം എല്ലാറ്റിനെക്കാളും കാപട്യവും ദുഷ്ടതയും ഉള്ളതാകുന്നു; അത് ആരാഞ്ഞറിയുന്നവൻ ആര്? യഹോവയായ ഞാൻ ഹൃദയത്തെ പരിശോധിക്കുന്നു; ഞാൻ അന്തരംഗങ്ങളെ പരീക്ഷിച്ച് ഓരോരുത്തനും അവനവന്റെ വഴികൾക്കും പ്രവൃത്തികളുടെ ഫലത്തിനും തക്കവണ്ണം കൊടുക്കുന്നു.” (യിരെ, 17:9,10). ശൗലിനു പകരം യിസായേലിന് മറ്റൊരു രാജാവിനെ തിരഞ്ഞെടുക്കുവാനായി ശമൂവേൽ പ്രവാചകനെ ദൈവം അയച്ചപ്പോൾ യിശ്ശായിയുടെ ആദ്യജാതനായിരിക്കും യഹോവയാൽ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടവൻ എന്നാണ് ശമൂവേൽ കരുതിയത്. അപ്പോൾ യഹോവ ശമുവേലിനാട്: “അവന്റെ മുഖമോ പൊക്കമോ നോക്കരുത്; ഞാൻ അവനെ തള്ളിയിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യൻ നോക്കുന്നതുപോലെയല്ല, യഹോവ നോക്കുന്നത്; മനുഷ്യൻ ബാഹ്യമായതു നോക്കുന്നു; യഹോവയോ ഹൃദയത്തെ നോക്കുന്നു” എന്ന് അരുളിച്ചെയ്തു. (1ശമൂ, 16:7). അത്യുന്നതനായ ദൈവം ശമൂവേലിനോട് അരുളിച്ചെയ്യുന്ന ഈ സത്യം ദൈവജനത്തിനു മാർഗ്ഗദീപമാകണം. ‘തങ്ങൾ ദൈവത്തിനായി സമർപ്പിച്ചിട്ടും നിരന്തരമായി പ്രാർത്ഥിച്ചിട്ടും ദിവസങ്ങളോളം ഉപവസിച്ചിട്ടും ദാനധർമ്മങ്ങൾ ചെയ്തിട്ടും ദൈവം ഉത്തരമരുളുന്നില്ല’ എന്ന് അനേകം സഹോദരങ്ങൾ പറയാറുറുണ്ട്. മനുഷ്യന്റെ ആചാരാനുഷ്ഠാനങ്ങളെക്കാളുപരി ദൈവം ആഗ്രഹിക്കുന്നത് മനുഷ്യൻ ദൈവസ്വഭാവത്തിൽ ആയിത്തീരുവാനാണ്. നമ്മുടെ പ്രാർത്ഥനകളും ഉപവാസങ്ങളുമെല്ലാം നമ്മുടെ ജീവിതവീക്ഷണങ്ങൾക്കു മാറ്റം വരുത്തുന്നതും നമ്മെ ദൈവസ്വഭാവത്തോടുകൂടിയ പുതിയ സൃഷ്ടികളാക്കുന്നതുമാകണം. അസൂയയും അത്യാഗ്രഹവും പകയും പരിഭവങ്ങളും ദുർമ്മോഹങ്ങളും ദുഷ്പ്രവൃത്തികളം നിറഞ്ഞ ഹൃദയങ്ങളിൽ നിന്നുയരുന്ന പ്രാർത്ഥനകൾ ദൈവത്തിനു സ്വീകാര്യമല്ല. എന്തെന്നാൽ, ദൈവം ഹൃദയത്തെയാണു നോക്കുന്നത്. അതുകൊണ്ടാണ് ദൈവജനമെന്ന് അഭിമാനിച്ചിരുന്ന യിസായേലിനോട് അവരുടെ ഹൃദയത്തിന്റെ അഗ്രചർമ്മം പരിച്ഛേദന ചെയ്യുവാൻ (ആവ, 10:16; 30:6; യിരെ, 4:4) ദൈവം ആവശ്യപ്പെടുന്നത്.

ദൈവത്തിനുവേണ്ടി പീഡനങ്ങൾ

ദൈവവിളി കേട്ട്, ദൈവത്തെ സമ്പൂർണ്ണമായി അനുസരിച്ച് മുമ്പോട്ടു പോകുന്നവർ നേരിടേണ്ടിവരുന്ന ഭീകരമായ പീഡനങ്ങളുടെ ഉദാഹരണങ്ങൾ തിരുവചനത്തിൽ നിരവധിയാണ്. ‘കരയുന്ന പ്രവാചകൻ’ എന്നു വിളിക്കപ്പെടുന്ന യിരെമ്യാവ് ദൈവത്തെ സമ്പൂർണ്ണമായി അനുസരിച്ചതുകൊണ്ട് അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്ന യാതനകൾ അസംഖ്യമായിരുന്നു. സർവ്വശക്തനായ ദൈവം യിരെമ്യാവിനെ അവന്റെ അമ്മയുടെ ഉദരത്തിൽ ഉരുവാകുന്നതിനു മുമ്പ് അറിയുകയും, അവന്റെ ജനനത്തിനുമുമ്പ് ജനതകളുടെ പ്രവാചകനായി നിയമിക്കുകയും, യൗവനാരംഭത്തിൽ തന്റെ പ്രവാചകനായി നിയോഗിക്കുകയും ചെയ്തു. ദൈവത്തിന്റെ അരുളപ്പാടുകൾ മുഖപക്ഷം നോക്കാാത, യിരെമ്യാവ് സത്യസന്ധമായി പ്രവചിച്ചതിനാൽ അവന്റെ ജീവിതം പീഡനങ്ങളും യാതനകളും നിറഞ്ഞതായിത്തീർന്നു. യിരെമ്യാവിന്റെ സഹോദരന്മാരും പിതൃഭവനവും അവനോടു ദ്രോഹം ചെയ്യുകയും അവനെ പരിഹസിക്കുന്നവരോടൊപ്പം ആർപ്പുവിളിക്കുകയും ചെയ്തു. (യിരെ, 12:6). യഹോവയുടെ നാമത്തിൽ അവൻ പ്രവചിച്ചിരുന്നതിനാൽ അവന്റെ ജന്മനാടായ അനാഥോത്തിലെ നിവാസികൾ അവനു പ്രാണഹാനി വരുത്തുവാൻ ഗൂഢാലോചന നടത്തി. (യിരെ, 11:18-21). യിരെമ്യാവിന്റെ പ്രവചനത്താൽ യഹോവയുടെ ആലയത്തിലെ മേൽവിചാരകനായ പശ്ഹൂർ പുരോഹിതൻ കോപാകുലനായി അവനെ അടിക്കുകയും ആമത്തിവിടുകയും ചെയ്തു. (യിരെ, 20:1,2). അവൻ എല്ലാവരാലും പരിഹസിക്കപ്പെട്ടു (യിരെ, 20:7), യെഹൂദാരാജാക്കന്മാർ യിരെമ്യാവിനോടു കോപിച്ച് അവനെ കാരാഗൃഹത്തിലാക്കി, വളരെ നാളുകൾക്കുശേഷം സിദെക്കീയാരാജാവ് അവനെ കാരാഗൃഹത്തിൽനിന്നു വരുത്തി, യെഹൂദായെക്കുറിച്ചുള്ള ദൈവത്തിന്റെ അരുളപ്പാട് എന്താണെന്നു ചോദിച്ചു. കൽദയരുടെ അടുത്തേക്കു ചെല്ലുന്നവർ മാത്രമേ ജീവനോടെ അവൾഷിക്കുകയുള്ളുവെന്നും, അങ്ങനെ ചെയ്യാതിരിക്കുകയാണെങ്കിൽ ബാബിലോണ്യ സൈന്യത്തിന്റെ കൈയിൽ നഗരം എല്പിക്കപ്പെടുമെന്നുള്ള യഹോവയുടെ അരുളപ്പാട് യിരമ്യാവ് അവനെ അറിയിച്ചു. അപ്പോൾ അവർ അവനെ കയറുകൊണ്ട് കെട്ടി ഒരു കുഴിയിൽ ഇറക്കി. അതിൽ ചെളിയല്ലാതെ വെള്ളമില്ലായിരുന്നു; യിരെമ്യാവ് ചെളിയിൽ താണു. (യിരെ, 38:6). കത്തിയെരിഞ്ഞു ചാമ്പലായ യെരൂശലേം ദൈവാലയവും രാജകൊട്ടാരങ്ങളും യെരുശലേമിലെ എല്ലാ ഭവനങ്ങളും തന്റെ കൺമുമ്പിൽ നടന്ന സകല കൂട്ടക്കൊലകളും യിരെമ്യാവിൽ സൃഷ്ടിച്ച നിത്യമായ മാനസികപീഡനം തന്റെ ശാരീരിക പീഡനത്തെക്കാൾ എത്രയോ അധികമായിന്നു എങ്കിലും യിരെമ്യാവ് അന്ത്യംവരെയും തന്നെ വിളിച്ച ദൈവത്തെ സമ്പൂർണ്ണമായി അനുസരിച്ച് വിശ്വസ്തത പാലിച്ചു. ശാരീരിക മാനസിക പീഡനങ്ങളുടെ നടുവിൽ അചഞ്ചലനായി നിലകൊണ്ട്, ദൈവത്തിന്റെ വിശ്വസ്തദാസനായ യിരെമ്യാപവാചകൻ ദൈവജനത്തിന് അനുകരണീയ മാത്യകയാണ്.

നീ ഈ ജനത്തിനുവേണ്ടി പ്രാർത്ഥിക്കരുത്

സർവ്വശക്തനായ ദൈവത്തെ പ്രീണിപ്പിക്കുവാനും ദൈവത്തിന്റെ പ്രസാദവർഷം ലഭിക്കുവാനും നേർച്ചകാഴ്ചകളുമായി തീർത്ഥാടനകേന്ദ്രങ്ങൾ കയറിയിറങ്ങുന്നവരും, ദൈവത്തിന്റെ അഭിഷിക്തന്മാരെ പ്രാർത്ഥനാ സഹായങ്ങൾക്കായി സമീപിക്കുന്നവരും, ഇങ്ങനെയുള്ള പ്രവണതകളെ നിശിതമായി വിമർശിക്കുന്നവരും മനസ്സിലാക്കേണ്ട ചില ഗുണപാഠങ്ങളാണ്: “നീ ഈ ജനത്തിന്നു വേണ്ടി പ്രാർത്ഥിക്കരുതു; അവർക്കു വേണ്ടി യാചനയും പ്രാർത്ഥനയും കഴിക്കരുതു; എന്നോടു പക്ഷവാദം ചെയ്കയുമരുതു; ഞാൻ നിന്റെ അപേക്ഷ കേൾക്കയില്ല.” (യിരെ, 7:16. ഒ.നോ: 11:14; 14:11) എന്ന് അത്യുന്നതനായ ദൈവം തന്റെ പ്രവാചകനായ യിരെമ്യാവിനോട് മൂന്നു പ്രാവശ്യം അരുളിച്ചെയ്യുന്നതിൽ അന്തർലീനമായിരിക്കുന്നത്. ഒന്നാമതായി, ജനത്തിനുവേണ്ടി തന്റെ പ്രവാചകന്മാരും അഭിഷിക്തന്മാരും പ്രാർത്ഥിക്കുമ്പോൾ താൻ ഉത്തരമരുളുന്നതുകൊണ്ടാണ് ഇനിയും അവർക്കുവേണ്ടി പ്രാർത്ഥിച്ചാൽ ഉത്തരമരുളുകയില്ലെന്ന് ദൈവം മുന്നറിയിപ്പു നൽകുന്നത്. രണ്ടാമതായി, ദൈവത്തിന്റെ കല്പനകൾ തിരസ്കരിക്കുകയും അന്യദൈവങ്ങളെ ആരാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ജനത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങൾക്കുവേണ്ടിയുള്ള ദൈവത്തിന്റെ അഭിഷിക്തന്മാരുടെ പ്രാർത്ഥനകൾ ദൈവം മാനിക്കുകയില്ലെന്ന് “മോശെയും ശമൂവേലും എന്റെ മുമ്പാകെ നിന്നാലും എന്റെ മനസ്സ് ഈ ജനത്തിങ്കലേക്കു ചായുകയില്ല; ഇവരെ എന്റെ മുമ്പിൽ നിന്ന് ആട്ടിക്കളയുക ; അവർ പൊയ്ക്കൊള്ളട്ടെ” (യിരെ, 15:1) എന്ന് ദൈവം യിരെമ്യാവിനോട് അരുളിച്ചെയ്തതിൽ നിന്നു വ്യക്തമാകുന്നു. മൂന്നാമതായി, ജനത്തിന് പാപബോധമോ അനുതാപമോ സൃഷ്ടിക്കുവാൻ സാഹചര്യമൊരുക്കാതെ അത്ഭുതങ്ങൾ നടക്കുന്നുവെന്ന് പെരുമ്പറ മുഴക്കി തീർത്ഥാടനകേന്ദ്രങ്ങൾ ആദായസൂതങ്ങളാക്കി മാറ്റുമ്പോൾ, അവിടെ നടത്തപ്പെടുന്ന പ്രാർത്ഥനാ ജാഗരണങ്ങൾക്കു മുമ്പിൽ ദൈവം മുഖം മറയ്ക്കുമെന്ന് നമ്മെ ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു . നാലാമതായി, പാപപങ്കിലമായ ജീവിതം വിട്ടുതിരിയാതെ നാം എവിടെയെല്ലാം നേർച്ചകൾ അർപ്പിച്ചാലും അവ ദൈവസന്നിധിയിൽ സ്വീകാര്യയോഗ്യമല്ലെന്ന് ദൈവം വ്യക്തമാക്കുന്നു.

നക്ഷത്രഫലം

അനിശ്ചിതത്വവും അസമാധാനവും അസന്തുഷ്ടിയും നിറഞ്ഞ ജീവിതയാത്രയിൽ ഭാവിയെ കുറിച്ചറിയുവാനുള്ള ആകാംക്ഷയാൽ ആധുനിക മനുഷ്യൻ നെട്ടോട്ടമോടുകയാണ്. അവനെ തൃപ്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനായി പത്രമാദ്ധ്യമങ്ങൾ പ്രതിദിന പ്രവചനങ്ങളും വാരഫലങ്ങളും നക്ഷത്ര ഫലങ്ങളുമൊക്കെ പരസ്പരം മത്സരിച്ചു പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നു. ഒരു വലിയ വിഭാഗം ക്രൈസ്തവ സഹാദരങ്ങൾ തങ്ങളുടെ ഭാവികാര്യങ്ങൾ ക്രമപ്പെടുത്തുവാനായി ഇപ്രകാരമുള്ള നക്ഷത്രഫലങ്ങളെ ആശ്രയിക്കുന്നുവെന്ന യാഥാർത്ഥ്യം ആർക്കും നിഷേധിക്കുവാൻ സാദ്ധ്യമല്ല. ജാതകം എഴുതിക്കുന്നവർ, ശുഭകർമ്മങ്ങൾക്കായി നല്ല ദിവസങ്ങൾ തേടിപ്പോകുന്നവർ, പ്രതിവർഷജന്മഫലം ആരാഞ്ഞറിയുന്നവർ, വാരഫലം അത്യാകാംക്ഷയോടെ കാത്തിരുന്നു വായിക്കുകയോ പ്രക്ഷേപണ മാധ്യമങ്ങളിലൂടെ കേൾക്കുകയോ ചെയ്യുന്നവർ തുടങ്ങി, എല്ലാവരും നക്ഷത്രങ്ങൾ തിരിയുന്നതനുസരിച്ച് തങ്ങളുടെ ഭാവി തിരിക്കുന്നവരാണ്. ഇങ്ങനെ നക്ഷത്രങ്ങളെ ആശ്രയിക്കുന്ന ക്രൈസ്തവ സഹോദരങ്ങൾ, വിഗ്രഹാരാധനയാണ് തങ്ങൾ നടത്തുന്നതെന്ന് ഓർക്കുന്നില്ല. എന്തെന്നാൽ നമ്മുടെ ഓരോ നിമിഷവും ദൈവകരങ്ങളിലാണെന്നും ദൈവത്തിനു മാത്രമേ അടുത്ത നിമിഷത്തെ നമുക്കായി തരുവാൻ കഴിവുള്ളുവെന്നും മറക്കുന്നവരാണ് ഭാവിയെക്കുറിച്ചുളള ഉൽക്കണ്ഠയിൽ നക്ഷത്രങ്ങളെ നോക്കുന്നത്. ഭാവി സുരക്ഷിതമാക്കുവാൻ നക്ഷത്രങ്ങളെ നോക്കുന്നവരുടെ (ജ്യോത്സ്യന്മാരുടെ) പ്രവചനങ്ങൾ കേൾക്കുന്നവർക്ക് ദൈവത്തെ ആശ്രയിക്കുവാൻ കഴിയുകയില്ല. ജ്യോതിഷപ്രവചനങ്ങളിൽ ആശ്രയിച്ച് “ഞാൻ മാത്രം, എനിക്കു തുല്യയായി മറ്റാരും ഇല്ല” (യെശ, 47’10) എന്ന് ഹൃദയത്തിൽ പറഞ്ഞ ബാബിലോണിനെ പുത്രനഷ്ടവും വൈധവ്യവുംകൊണ്ടു ശിക്ഷിക്കുമെന്നു മുന്നറിയിപ്പു നൽകുന്ന ദൈവം, അവർ ആശ്രയിച്ച് നക്ഷത്രങ്ങൾ അവരെ രക്ഷിക്കുവാൻ വെല്ലുവിളിക്കുന്നു. മനുഷ്യനു പ്രകാശം ചൊരിയുവാൻ സർവ്വശക്തനായ ദൈവം സൃഷ്ടിച്ച് ആകാശവിതാനത്തിലാക്കിയ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് മനുഷ്യന്റെ ഭാവി നിർണ്ണയിക്കുവാനോ നിയന്ത്രിക്കുവാനോ കഴിയുകയില്ല. യഹോവയുടെ കോപത്തിൽ നക്ഷത്രങ്ങളും നക്ഷത്രരാശികളും വെളിച്ചം തരുകയില്ല. (യെശ, 13:10). കാർത്തിക നക്ഷത്രവും മകയിരം നക്ഷത്രവും സൃഷ്ടിച്ച യഹോവയെ അന്വേഷിക്കുവാൻ (ആമോ, 5:8) തിരുവചനം ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്നു. ഒരു ദൈവപൈതലിനെ സകല സത്യത്തിലും മടത്തുന്നത് വാരഫലങ്ങളുടെയും അനുദിന നക്ഷത്രഫലങ്ങളുടെയും പത്രപംക്തികളോ മറ്റു പ്രക്ഷേപണ മാദ്ധ്യമങ്ങളോ അല്ല, പിന്നെയോ ദൈവത്തിന്റെ പരിശുദ്ധാത്മാവാണ്.

യഹോവേ ഓർക്കണമെ!

മരണത്തിൽനിന്നു രക്ഷപ്പെടുവാനുള്ള മനുഷ്യന്റെ പരിശ്രമങ്ങൾ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ അവൻ നിസ്സഹായനായി ”ദൈവമെ, എന്നെ ഓർക്കണമെ” എന്നു നിലവിളിക്കാറുണ്ട്. ദൈവത്തിൽനിന്ന് അനുയോജ്യമായ മറുപടി ലഭിക്കാതെ വരുമ്പോൾ ദൈവത്തിനും രക്ഷിക്കുവാൻ കഴിവില്ലെന്നു ലോകം വിധിക്കും. എന്നാൽ ‘യഹോവെ, എന്നെ ഓർക്കേണമെ’ എന്ന് മരണത്തിന്റെ താഴ്വരയിൽ നിന്നുയരുന്ന അസംഖ്യം നിലവിളികൾക്കു മുമ്പിൽ ദൈവം എന്തുകൊണ്ടാണ് പലപ്പോഴും മൗനം അവലംബിക്കുന്നതെന്ന് യെഹൂദായുടെ പതിമൂന്നാമത്തെ രാജാവായ ഹിസ്കീയാവിന്റെ ചരിത്രം നമ്മെ പഠിപ്പിക്കുന്നു. തന്റെ വാഴ്ചയുടെ പതിന്നാലാം വർഷത്തിൽ, അവന് 39 വയസ്സു മാത്രം പ്രായമുള്ളപ്പോൾ, രോഗബാധിതനായ ഹിസ്കീയാവിന്റെ അടുക്കൽ യെശയ്യാ പ്രവാചകൻ ചെന്ന്, അവന്റെ രോഗം സൗഖ്യമാകുകയില്ലെന്നും അവൻ മരിച്ചുപോകുമെന്നും അവന്റെ ഗൃഹകാര്യങ്ങൾ ക്രമപ്പെടുത്തിക്കൊള്ളണം എന്നുമുള്ള ദൈവത്തിന്റെ അരുളപ്പാട് അവനെ അറിയിച്ചു. അപ്പോൾ ഹിസ്കീയാവ് അത്യധികം കരഞ്ഞുകൊണ്ട് താൻ വിശ്വസ്തതയോടും ഏകാഗ്ര ഹൃദയത്തോടും ദൈവത്തിനു പ്രസാദകരമായതു ചെയ്തുവെന്നത് ഓർക്കണമേ എന്നു പ്രാർത്ഥിച്ചു. (യെശ, 38:3). അപ്പോൾ ഹിസ്കീയാവിനെക്കുറിച്ച് ദൈവത്തിന് ഓർക്കുവാനുണ്ടായിരുന്നത് എന്തായിരുന്നു? അവൻ തന്റെ വാഴ്ചയുടെ ഒന്നാം ആണ്ടിൽ, ഒന്നാം മാസം ഒന്നാം തീയതിതന്നെ, തന്റെ പിതാവിന്റെ കാലംമുതൽ അടച്ചിട്ടിരുന്ന ദൈവാലയം തുറന്ന് അറ്റകുറ്റപ്പണികൾ തീർക്കുകയും ആലയം ശുദ്ധീകരിക്കുവാനുള്ള നടപടികൾ ആ രംഭിക്കുകയും 16 ദിവസംകൊണ്ട് അതു പൂർത്തിയാക്കിയശേഷം ദീർഘകാലമായി മുടങ്ങിക്കിടന്നിരുന്ന ആരാധന പുനരാരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു. മാത്രമല്ല, യിസായേലിലുണ്ടായിരുന്ന 10 ഗോത്രങ്ങളിലെയും ജനങ്ങളെക്കൂടി യെരുശലേമിൽ കൂട്ടിവരുത്തി അതിവിപുലമായി പെസഹ ആചരിച്ചു. അങ്ങനെ ശലോമോനുശേഷം നടന്നിട്ടുള്ളതിൽ അതിശ്രേഷ്ഠവും ബൃഹത്തും ദൈവത്തിനു പ്രസാദകരവുമായ പെസഹ ഹിസ്കീയാവ് ആചരിച്ചു. പിന്നീട് യിസായേലിലും യെഹൂദായിലും ഉണ്ടായിരുന്ന എല്ലാ വിഗ്രഹങ്ങളും പൂജാഗിരികളും ബലിപീഠങ്ങളും തകർത്ത് യഹോവയോടു മാത്രമുള്ള ആരാധന ഉറപ്പുവരുത്തി. ദൈവത്തിന്റെ ശുശ്രൂഷയ്ക്കായി പുരോഹിതന്മാരെയും ലേവ്യരെയും മുമ്പുണ്ടായിരുന്നതു പോലെ ഗണങ്ങളായി വേർതിരിക്കുകയും ദൈവാലയത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ദശാംശം ദൈവാലയത്തിലേക്കു കൊണ്ടുവരുവാൻ കല്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ആപത്തിന്റെയും അനർത്ഥങ്ങളുടെയും കഷ്ടനഷ്ടങ്ങളുടെയും മുമ്പിൽ അവൻ ദൈവത്തെ മാത്രം മുറു കെപ്പിടിച്ചു. (2ദിന, 29:3-31:21).. താൻ വിശ്വസ്തതയോടും പരമാർത്ഥത നിറഞ്ഞ ഹൃദയത്താടും ദൈവസന്നിധിയിൽ നന്മയായതു ചെയ്തു. “അയ്യോ, യഹോവേ, ഞാൻ ……….. പ്രസാദമായുള്ളതു ചെയ്തിരിക്കുന്നു എന്നു ഓർക്കേണമേ”(യെശ, 38:3) എന്ന് ഹിസ്കീയാവ് പ്രാർത്ഥിച്ചപ്പോൾ തനിക്കുവേണ്ടി ചെയ്ത, അതിമഹത്തായ കാര്യങ്ങൾ ഓർത്ത നീതിയുടെ ന്യായാധിപതിയായ ദൈവം “ഞാൻ നിന്റെ പ്രാർത്ഥന കേട്ടിരിക്കുന്നു; നിന്റെ കണ്ണുനീർ കണ്ടിരിക്കുന്നു; ഇതാ, ഞാൻ നിന്റെ ആയുസ്സിനോടുകൂടി 15 വർഷം കൂട്ടും” (യെശ, 38:15) എന്ന മറുപടി ഉടനേ തന്റെ പ്രവാചകനിലൂടെ അവനെ അറിയിച്ചു. മരണത്തിന്റെ താഴ്വാരങ്ങളിൽനിന്ന് ‘ദൈവമേ, എന്നെ ഓർക്കണമേ’ എന്നു നിലവിളിക്കുന്ന അനേകർക്ക് ദൈവത്തിൽനിന്നു മറുപടി ലഭിക്കാത്തത് ഒരുപക്ഷെ ദൈവത്തെ മറന്നു ജീവിച്ച അവരുടെ പാപം നിറഞ്ഞ കഴിഞ്ഞകാലജീവിതം ദൈവം ഓർക്കുന്നതു കൊണ്ടായിരിക്കും. എന്നാൽ വിശ്വസ്തതയോടും വിശുദ്ധിയോടും പരമാർത്ഥതയോടും ജീവിക്കുന്ന ഏവരും, ‘ദൈവമേ, ഓർക്കണമേ’ എന്നു നിലവിളിക്കുന്ന മാത്രയിൽത്തന്നെ ദൈവം ഉത്തരമരുളുമെന്ന് ഹിസ്കീയാവിന്റെ ജീവിതം വ്യക്തമാക്കുന്നു.

ദൈവത്തിന്റെ മുന്തിരിത്തോട്ടം

യിസ്രായേൽ മക്കളുടെ ജീവിതധാരയിൽ മുന്തിരിച്ചെടിക്ക് വളരെയധികം സ്ഥാനമുണ്ടായിരുന്നു. മുന്തിരിച്ചെടി അവരുടെ കാർഷിക വിളകളിലെ ഒരു പ്രധാന ഇനമായിരുന്നതുകൊണ്ട് മുന്തിരിക്കുഷിക്ക് ആവശ്യമായ ശ്രദ്ധയും പരിചരണവും അവർക്കു നന്നായി അറിയാമായിരുന്നു. താൻ തിരഞ്ഞെടുത്തു വളർത്തിയ ജനത്തിനും, മുന്തിരിത്തോട്ടത്തിനു നൽകൂന്നതുപോലുള്ള കരുതലും ശുശ്രൂഷയും താൻ നൽകിയെന്നും ഫലവത്തായ ഒരു കുന്നിന്മേലാണ് താൻ മുന്തിരിത്തോട്ടം നട്ടുവളർത്തിയതെന്നും സർവ്വശക്തനായ ദൈവം അരുളിചെയ്യുന്നു. (യെശ, 5:1). വന്യമ്യഗങ്ങൾ അതിനെ നശിപ്പിക്കാതിരിക്കുവാൻ തന്റെ മുന്തിരിത്തോട്ടത്തിനു ചുറ്റും വേലികെട്ടി, മുന്തിരിവള്ളിയുടെ വളർച്ചയ്ക്കു തടസ്സം സൃഷ്ടിക്കുന്ന കല്ലുകൾ നീക്കിക്കളഞ്ഞ് നിലം ഒരുക്കിയശേഷം, ദൈവം അതിൽ നല്ല ഇനം മുന്തിരിവള്ളി നട്ടു. കവർച്ചക്കാരിൽനിന്ന് തന്റെ തോട്ടത്തെ കാത്തുരക്ഷിക്കുന്നതിന് അവരുടെ ആഗമനം നിരീക്ഷിക്കുവാൻ തോട്ടത്തിന്റെ നടുവിൽ ഒരു ഗോപുരം പണിതു. തന്റെ മുന്തിരിവള്ളി ഫലം പുറപ്പെടുവിക്കും എന്നുള്ള ശുഭപ്രതീക്ഷയിൽ തന്റെ മുന്തിരിത്തോട്ടത്തിൽ ദൈവം ഒരു മുന്തിരിച്ചക്കും സ്ഥാപിച്ചു. നല്ല മുന്തിരിങ്ങ കായ്ക്കുമെന്ന പ്രതീക്ഷയോടെ കാത്തിരുന്നുവെങ്കിലും കായ്ച്ചത് കാട്ടുമുന്തിരിങ്ങ ആയിരുന്നു. ദൈവം കുപ്പയിൽ നിന്നെടുക്കുകയും മറ്റുള്ളവർക്കു നൽകാത്ത അനുഗ്രഹങ്ങൾ നൽകുകയും, ആ അനുഗ്രഹത്തിന്റെ തോട്ടത്തിൽ വേരുറയ്ക്കുകയും ചെയ്തശേഷം തങ്ങളെ നട്ടുവളർത്തിയ ദൈവത്തെ അനകർ മറന്നുപോകാറുണ്ട്. ആ നല്ല സാഹചര്യത്തിൽ നിൽക്കുമ്പോൾ ദൈവത്തെ സ്നേഹിക്കുവാനോ അനുസരിക്കുവാനോ ദൈവസ്വഭാവത്തിൽ ജീവിക്കുവാനോ അനേകർക്കു കഴിയാറില്ല. മുന്തിരിവള്ളിയെപ്പോലെ ദൈവം നട്ടു നനച്ച് ശുശ്രൂഷിച്ചതിനാലാണ് ദേവദാരുവിനെപ്പോലെ ഉയരത്തിൽ വളർന്നു നിൽക്കുന്നതെന്ന് (സങ്കീ, 80:10) അവർ ഓർക്കുന്നില്ല. ആ ഉയരത്തിൽ എത്തിനിൽക്കുമ്പോൾ ആർക്കും തങ്ങളെ ഒന്നും ചെയ്യുവാൻ സാദ്ധ്യമല്ലെന്ന അഹന്തയാൽ നിറയുന്ന അവർ ദൈവവിഷയത്തിൽ ഉദാസീനരാകുകയും ക്രമേണ ദൈവത്തെ സമ്പൂർണ്ണമായി മറന്നുകളയുകയും ചെയ്യുന്നു. കാട്ടുമുന്തിരിങ്ങ കായ്ച്ച മുന്തിരിത്തോട്ടത്തെ വന്യമൃഗങ്ങൾ ചവിട്ടിമെതിച്ച്, തിന്നുമുടിച്ച് ശൂന്യമാക്കുവാൻ തക്കവണം അതിന്റെ വേലി പൊളിച്ചുകളയുകയും മതിൽ ഇടിച്ചുകളയുകയും ചെയ്യുമെന്ന് (യെശ, 5:5) അരുളിച്ചെയ്ത ദൈവം, തന്നെ മറന്ന തന്റെ മുന്തിരിത്തോട്ടമായ യിസ്രായേലിനോട് അപ്രകാരം ചെയ്തു എന്ന യാഥാർത്ഥ്യം നാം വിസ്മരിക്കരുത്.

കൈ മലർത്തുമ്പോൾ കണ്ണു മറയ്ക്കുന്ന ദൈവം

സർവശക്തനായ ദൈവം തങ്ങളുടെ പൂർവപിതാക്കന്മാരോട് മോശെയിലൂടെ അരുളിച്ചെതിരുന്നതനുസരിച്ച് യിസ്രായേൽമക്കൾ ദൈവസന്നിധിയിൽ ശബ്ബത്തുകൾ ആചരിച്ചു. സഭായോഗങ്ങൾ കൂടി; അമാവാസികൾ കൊണ്ടാടി; ഉത്സവങ്ങൾ ആഘോഷിച്ചു; മേദസ്സുള്ള ധാരാളം കാളകളെയും കോലാട്ടുകൊറ്റന്മാരെയും യാഗമായി അർപ്പിച്ചു; ദൈവത്തോട് അനുഗ്രഹങ്ങൾക്കുവേണ്ടി യാചിച്ചു. പക്ഷേ, അവർ കൈ മലർത്തുമ്പോൾ താൻ കണ്ണു മറച്ചുകളയുമെന്നും അവരുടെ പ്രാർത്ഥനകൾക്ക് ഉത്തരമരുളുകയില്ലെന്നും അത്യുന്നതനായ ദൈവം അസന്ദിഗ്ദ്ധമായി പ്രഖ്യാപിക്കുവാനുള്ള കാരണം എന്തായിരുന്നു? (യെശ, 1:15). മഹാപരിശുദ്ധനായ ദൈവത്തിന്റെ തിരുസന്നിധിയിൽ യാഗാർപ്പണം നടത്തിയ, നേർച്ച കാഴ്ചകൾ അർപ്പിച്ച, ധൂപാർപ്പണം നടത്തിയ അവരുടെ കരങ്ങൾ പാപങ്ങളാൽ അശുദ്ധമാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ദൈവകല്പനകൾ മറന്ന് രഹസ്യവും പരസ്യവുമായ പാപത്തിൽ ജീവിക്കുകയും പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ തുടർക്കഥകളായി, യാതൊരു പരമാർത്ഥതയുമില്ലാതെ, ദൈവത്തെ പ്രസാദിപ്പിക്കാമെന്നു ധരിച്ച് അവർ നടത്തുന്ന ആഡംബരം നിറഞ്ഞ ഉത്സവങ്ങളെ ദൈവം വെറുക്കുന്നുവെന്നും, അവ തനിക്ക് അസഹ്യമായി തീർന്നിരിക്കുന്നുവെന്നും ദൈവം അരുളിച്ചെയ്യുന്നു. (യെശ, 1:14). അവയെ കഴുകി വെടിപ്പാക്കി അവരുടെ തിന്മ ഉപേക്ഷിച്ച് നന്മ ചെയ്യുവാൻ ദൈവം അവരോട് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. (യെശ, 1:16,17). അങ്ങനെ വിശുദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ട് തന്റെ സ്വഭാവത്തോട് അനുരൂപമായ ജീവിതത്തോടെ തന്റെ സന്നിധിയിൽ അർപ്പിക്കുന്ന ആരാധനകളിലും ആഘോഷങ്ങളിലും മാത്രമേ താൻ പ്രസാദിക്കുകയുള്ളൂവെന്ന് ദൈവം വ്യക്തമാക്കുന്നു. പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിക്കണമെന്നാ നേർച്ചകാഴ്ചകൾ അർപ്പിക്കരുതെന്നോ അല്ല, പിന്നെയോ വിശുദ്ധമായ ശരീരമനസ്സുകളാൽ അവ അർപ്പിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ, ആചരിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ, മനുഷ്യരുടെ മുമ്പിൽ മാന്യത നേടുവാൻ കഴിയുമെങ്കിലും, ദൈവത്തിൽനിന്ന് യാതൊരു അനുഗ്രഹവും ലഭിക്കുകയില്ല. മാത്രമല്ല, അങ്ങനെ ദൈവത്തിലേക്ക് കൈ മലർത്തുമ്പോൾ അവൻ തന്റെ കണ്ണു മറച്ചുകളയുമെന്നും, അവൻ്റെ നാമത്തിൽ വ്യർത്ഥകാര്യങ്ങൾ ചെയ്യുന്നവർക്ക് ദൈവം മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്നു.