കപ്പദോക്യ (Cappadocia)

പേരിനർത്ഥം – മനോഹരമായ കുതിരകളുടെ നാട്

ഏഷ്യാമൈനറിന്റെ കിഴക്കുഭാഗത്തു ഏകദേശം 900 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ കിടക്കുന്ന ഭൂപ്രദേശം. കപ്പദോക്യയുടെ തെക്കുഭാഗത്തു ടോറസ് പർവ്വതവും കിഴക്കു യൂഫ്രട്ടീസ് നദിയും വടക്കു പൊന്തൊസും കിടക്കുന്നു. എന്നാൽ ദേശത്തിൻറ യഥാർത്ഥ അതിരുകൾ അവ്യക്തമാണ്. അതെപ്പോഴും മാറിക്കൊണ്ടിരുന്നു. തിബെര്യാസിന്റെ കാലത്ത് (എ.ഡി. 17 ) അത് റോമൻ പ്രവിശ്യയായി. എ.ഡി. 70-ൽ വെസ്പേഷ്യൻ അതിനെ അർമ്മീനിയ മൈനറിനോടു (Lesser Armenia) ചേർത്തു. തുടർന്നുള്ള രാജാക്കന്മാരുടെ കാലത്ത് കപ്പദോക്യയുടെ പ്രാധാന്യവും വിസ്തൃതിയും വർദ്ധിച്ചു. മദ്ധ്യേഷ്യയ്ക്കും കരിങ്കടലിനും മദ്ധ്യേയുള്ള വാണിജ്യമാർഗ്ഗം കപ്പദോക്യയിലൂടെ കടന്നുപോയിരുന്നു. പെന്തെക്കൊസ്തു നാളിൽ യെരൂശലേമിൽ കൂടിയ യെഹൂദന്മാരിൽ കപ്പദോക്യയിൽ നിന്നുള്ളവരും ഉണ്ടായിരുന്നു. (പ്രവൃ, 2:9). പത്രൊസിന്റെ ഒന്നാം ലേഖനം ലക്ഷ്യമാക്കിയ ചിതറിപ്പാർത്ത യെഹൂദന്മാരിൽ ഒരു വിഭാഗം കപ്പദോക്യയിൽ വസിച്ചിരുന്നവരാണ്. (1പത്രൊ, 1:1). ക്രിസ്തുമാർഗ്ഗം ഇവിടെ വളർന്നതിനാൽ, എ.ഡി. നാലാം നൂറ്റാണ്ടായപ്പോഴേക്കും പല സഭാനായകന്മാരും കപ്പദോക്യയിൽ നിന്നുണ്ടായതായി കാണുന്നു.

കനാൻ (Canaan)

പേരിനർത്ഥം – നിമ്നപ്രദേശം

പലസ്തീൻ്റെ പൗരാണിക നാമമാണ് കനാൻ. ഹാമിൻ്റെ പുത്രനായ കാനാൻ്റെ സന്തതികളാണ് കനാനിലെ നിവാസികൾ അഥവാ, കനാന്യർ. (ഉല്പ, 10:15-18). ബൈബിളിലും ബാഹ്യരേഖകളിലും മൂന്നർത്ഥത്തിൽ കനാൻ എന്ന പദം പ്രയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്: 1. സുറിയ പലസ്തീൻ തീരപ്രദേശത്തെയും നിവാസികളെയും കുറിക്കുന്നു. (ഉല്പ, 10:15-19). കനാന്യർ കടല്ക്കരയിലും യോർദ്ദാൻ നദീതീരത്തും സമഭൂമികളിലും അമോര്യർ തുടങ്ങിയവർ പർവ്വതങ്ങളിലും പാർക്കുന്നു എന്നു പിൻവരുന്ന ഭാഗങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു. (സംഖ്യാ, 13:29; യോശു, 5:1; 11:3; ന്യായാ, 1:27). 2. പൊതുവെ സുറിയ-പലസ്തീൻ: (ഉല്പ, 10:15-19). ഹിത്യർ, യെബൂസ്യർ, അമോര്യർ, ഹിവ്യർ, ഗിർഗ്ഗശ്യർ എന്നിവരെ ഉൾക്കൊള്ളിക്കുകയും കനാന്യ വംശങ്ങൾ പരന്നു എന്നു രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. (ഉല്പ, 10:18). കനാന്യ വംശങ്ങൾ വ്യാപിച്ച പ്രദേശത്തിന്റെ അതിരുകളും വ്യക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. “കനാന്യരുടെ അതിർ സീദോൻ തുടങ്ങി ഗെരാർവഴിയായി ഗസ്സാ വരെയും സൊദോമും ഗൊമോരയും ആദ്മയും സെബോയീമും വഴിയായി ലാശവരെയും ആയിരുന്നു.” (ഉല്പ, 10:19; ഒ.നോ: ഉല്പ, 12:5; 13:12; സംഖ്യാ, 13:17-21; 34:1,2). 3. കച്ചവടക്കാരൻ എന്ന സങ്കുചിതാർത്ഥം കനാന്യനുണ്ട്. കനാന്യരുടെ പ്രധാനതൊഴിൽ കച്ചവടമായതാണ് അതിനു കാരണം. “അവൻ ഒരു കനാന്യനാകുന്നു; കള്ളത്തുലാസു അവന്റെ കയ്യിൽ ഉണ്ട്; പീഡിപ്പിപ്പാൻ അവൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു.” (ഹോശേ, 12:7). ഇയ്യോ, 41:6; യെശ, 23:8; യെഹെ, 17:4; സെഫ, 1:11 എന്നിവിടങ്ങളിൽ കച്ചവടക്കാരെ ക്കുറിക്കുന്നതിനു കനാന്യൻ എന്ന പദമാണു എബ്രായയിൽ പ്രയോഗിച്ചിട്ടുളളത്. യിരെമ്യാവ് 10:17-ൽ ഭാണ്ഡം അഥവാ കച്ചവടച്ചരക്ക് എന്ന അർത്ഥത്തിൽ ‘ക്നാ’ത് എന്ന പ്രയോഗം പോലുമുണ്ട്.

കനാൻആക്രമണം: അമോര്യ രാജാവായ സീഹോനെയും ബാശാൻ രാജാവായ ഓഗിനെയും ജയിച്ചശേഷം യോശുവയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ യിസ്രായേൽമക്കൾ യോർദ്ദാൻ കടന്നു പശ്ചിമ പലസ്തീനിൽ പ്രവേശിച്ചു. മലമ്പദേശത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം നേടിയശേഷം അവർ കനാന്യ രാജാക്കന്മാരെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ഈ ആക്രമണത്തിന്റെ ചരിത്രം യോശുവ 1-12 അദ്ധ്യായങ്ങളിൽ വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ദൈവം പൂർവ്വപിതാക്കന്മാരോടു ചെയ്ത പൗരാണിക വാഗ്ദത്തത്തിൻ്റെ നിറവേറലായിരുന്നു എബ്രായരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഈ കനാൻ ആക്രമണം. (ഉല, 17:8; 28:4, 13,14; പുറ, 6:2-8). അവിടെയുള്ള ജാതികളെ നിർമ്മലമാക്കിക്കളയേണ്ടതാണ്. അവരോടു ഉടമ്പടി ചെയ്കയോ കൃപകാണിക്കയോ ചെയ്യാൻ പാടില്ല. (ആവ, 7:1,2). ആ ജാതികളെ യഹോവ നീക്കിക്കളയുന്നതു അവരുടെ ദുഷ്ടതനിമിത്തവും അബ്രാഹാം യിസ്ഹാക്ക് യാക്കോബ് എന്ന പൂർവ്വപിതാക്കന്മാരോടു താൻ ചെയ്ത സത്യവചനം നിവർത്തിക്കേണ്ടതിനും അത്രേ. അല്ലാതെ യിസ്രായേൽ മക്കളുടെ നീതിയോ നന്മയോ നിമിത്തമല്ല. (ആവ, 9:4-5; ഉല്പ, 15:16). യെരീഹോ, ഹായി എന്നീ പട്ടണങ്ങളെ നശിപ്പിച്ചശേഷം (യോശു, 6:1-8:29) യിസ്രായേല്യർ ദക്ഷിണകനാനും (യോശു, 10) ഉത്തരകനാനും ആക്രമിച്ചു. (യോശ, 11:1-5). ഈ ആക്രമണത്തിന്റെ സംക്ഷിപ്തരേഖയാണ് യോശുവ 11:16-12:24). ആക്രമണത്തിന്റെ വിശദാംശങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്താതെ തിരഞ്ഞെടുത്ത സംഭവങ്ങളുടെ ഹസ്വവിവരണമാണ് നല്കിയിട്ടുള്ളത്. ആക്രമണത്തിനുശേഷം കനാൻദേശം ഗോത്രങ്ങൾക്കു വിഭജിച്ചു നല്കി. ദേശവിഭജനത്തിന്റെ വിവരണമാണ് യോശുവ 13-22 അദ്ധ്യായങ്ങളിൽ.

കണ്ണുനീർ താഴ്വര (valley of Baca) 

യെരുശലേമിനു അടുത്തുള്ള ഒരു സ്ഥലം. (സങ്കീ, 84:6). ഇംഗ്ലീഷിൽ KJV-യും RSV-യും ബാഖാതാഴ്വര (Valley of Baca) എന്നു തർജ്ജമ ചെയ്യുന്നു. ബെഖേഹ് എന്ന ധാതുവിൽ നിന്നും (ഒ.നോ: എസ്രാ, 10:1) നിഷ്പാദിപ്പിച്ച് കരച്ചിലിന്റെ താഴ്വര എന്നു വിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതിന് ജെറോമിൻ്റെ കാലത്തോളം പഴക്കമുണ്ട്. നിരനിരയായുള്ള കല്ലറകൾ കാരണമാകണം താഴരയ്ക്ക് ഈ പേർ ലഭിച്ചതെന്ന് ഡ്രിവർ (R. Driver) അനുമാനിക്കുന്നു. ബാഖാവൃക്ഷങ്ങളുടെ താഴ്വരയെന്നും വിവർത്തനമുണ്ട്. (2ശമൂ, 5:23). കണ്ണീരിനു സദൃശമായ പശ ഈ വൃക്ഷങ്ങൾ ഒലിപ്പിക്കാറുണ്ട്. വെറും ഭാവനാജന്യമായ ഒരു താഴ്വരയാണിതെന്നും വരണ്ട അനുഭവത്തെ വിവക്ഷിക്കുക മാത്രമേ ചെയ്യുന്നുള്ളൂവെന്നും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നവരുണ്ട്. ഇതിനു നേർവിപരീതമായ അനുഭവമാണ് ജലാശയത്തിന്റേത്. അതാണ് കണ്ണുനീർ താഴ്വരയിൽ കൂടി കടക്കുമ്പോൾ അവർ അതിനെ ജലാശയമാക്കിത്തീർക്കുന്നു എന്നു കോരഹ് പുത്രന്മാർ പാടുന്നത്.

താഴ്വര (valley of Baca) 

യെരുശലേമിനു അടുത്തുള്ള ഒരു സ്ഥലം. (സങ്കീ, 84:6). ഇംഗ്ലീഷിൽ KJV-യും RSV-യും ബാഖാതാഴ്വര (Valley of Baca) എന്നു തർജ്ജമ ചെയ്യുന്നു. ബെഖേഹ് എന്ന ധാതുവിൽ നിന്നും (ഒ.നോ: എസ്രാ, 10:1) നിഷ്പാദിപ്പിച്ച് കരച്ചിലിന്റെ താഴ്വര എന്നു വിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതിന് ജെറോമിൻ്റെ കാലത്തോളം പഴക്കമുണ്ട്. നിരനിരയായുള്ള കല്ലറകൾ കാരണമാകണം താഴരയ്ക്ക് ഈ പേർ ലഭിച്ചതെന്ന് ഡ്രിവർ (R. Driver) അനുമാനിക്കുന്നു. ബാഖാവൃക്ഷങ്ങളുടെ താഴ്വരയെന്നും വിവർത്തനമുണ്ട്. (2ശമൂ, 5:23). കണ്ണീരിനു സദൃശമായ പശ ഈ വൃക്ഷങ്ങൾ ഒലിപ്പിക്കാറുണ്ട്. വെറും ഭാവനാജന്യമായ ഒരു താഴ്വരയാണിതെന്നും വരണ്ട അനുഭവത്തെ വിവക്ഷിക്കുക മാത്രമേ ചെയ്യുന്നുള്ളൂവെന്നും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നവരുണ്ട്. ഇതിനു നേർവിപരീതമായ അനുഭവമാണ് ജലാശയത്തിന്റേത്. അതാണ് കണ്ണുനീർ താഴ്വരയിൽ കൂടി കടക്കുമ്പോൾ അവർ അതിനെ ജലാശയമാക്കിത്തീർക്കുന്നു എന്നു കോരഹ് പുത്രന്മാർ പാടുന്നത്.

ഏലീം (Elim)

പേരിനർത്ഥം – വൃക്ഷങ്ങൾ

യിസ്രായേൽ ജനം ചെങ്കടൽ കടന്നതിനുശേഷം പാളയമടിച്ച സ്ഥലം. (പുറ, 15:27; സംഖ്യാ, 33:9). ശൂർ മരുഭൂമിക്കപ്പുറത്ത് ഇന്നത്തെ സൂയസ്കനാലിന്റെ കിഴക്കുവശത്തുള്ള മാറായിലായിരുന്നു അവർ ആദ്യം പാളയമടിച്ചത്. അനന്തരം അവർ ഏലീമിൽ എത്തി. അവിടെ പ്രന്തണ്ടു നീരുറവും എഴുപതു ഈത്തപ്പനയും ഉണ്ടായിരുന്നു. അവിടെ അവർ ഒരു മാസം കഴിഞ്ഞു. (പുറ, 16:1).

ഏൽ-ബേഥേൽ (Ek-Bethel)

പേരിനർത്ഥം – ബേഥേലിലെ ദൈവം

യാക്കോബു യാഗപീഠം പണിതസ്ഥലം. സഹോദരന്റെ മുമ്പിൽ നിന്നു ഓടിപ്പോയപ്പോൾ ദൈവം യാക്കോബിന് അവിടെ വച്ച് പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടതുകൊണ്ട് ആ സ്ഥലത്തിനു ഏൽ-ബേഥേൽ എന്നു പേരിട്ടു. (ഉല്പ, 35:7). ചില പണ്ഡിതന്മാരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ഏൽ-ബേഥേൽ ഒരു സ്ഥലത്തിനനു യോജ്യമായ പേരല്ല. തന്മൂലം സെപ്റ്റ്വവജിൻ്റ്, വുൾഗാത്ത, പെഷീത്ത, അറബി വിവർത്തനങ്ങളിൽ ആദ്യത്തെ ഏൽ വിട്ടുകളഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ബേഥേലിൽ ഏൽ ഉള്ളതുകൊണ്ട് ആരംഭത്തിലെ ഏൽ അനാവശ്യമായ ആവർത്തനമായിട്ടാണ് കരുതുനത്. ഉദ്ദേശം ഇരുപതു വർഷം മുമ്പ് യാക്കോബിനു ദൈവം ഇവിടെ വച്ച് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുകയും ഒരിക്കലും അവനെ കൈവിടാതെ കാക്കാമെന്നു വാഗ്ദത്തം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. യഹോവ ഈ സ്ഥലത്തുണ്ട് സത്യം എന്നു പറഞ്ഞ് യാക്കോബ് ആ സ്ഥലത്തിനു ബേഥേൽ എന്നു പേരിട്ടു. (ഉല്പ, 28:10-22). തന്മൂലം വീണ്ടും പ്രസ്തുത യാഗപീഠത്തിന് പേരിട്ടപ്പോൾ ദൈവം ബേഥേലിൽ ഉണ്ട് എന്ന അർത്ഥത്തിൽ ഏൽ-ബേഥേൽ എന്നു നാമകരണം ചെയ്തതിൽ അനൗചിത്യം ഇല്ല.

ഏദോം (Edom)

പേരിനർത്ഥം – ചുവന്നവൻ

ചുവന്ന പായസത്തിനു ജ്യേഷ്ഠാവകാശം വിറ്റുകളഞ്ഞതുകൊണ്ട് ഏശാവിനു ലഭിച്ച് പേരാണ് ഏദോം. (ഉല്പ, 25:30). ഏശാവിന്റെ സന്തതികൾ പാർത്തിരുന്ന ദേശത്തെയും ഏദോം എന്നു വിളിക്കുന്നു. ദേശത്തിന്റെ പഴയ പേർ സേയീർ എന്നായിരുന്നു. (ഉല്പ, 32:3; 36:20,21, 30). ചുവന്ന മണൽക്കല്ലുകൾ നിറഞ്ഞഭൂമിയാണിത്. അതിനാൽ ഏദോം എന്ന പേര് ഈ ദേശത്തിനു അന്വർത്ഥമാണ്. പലസ്തീൻ്റെ തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ഏദോം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. സീനായിൽ നിന്നും കാദേശ് ബർന്നേയയിലേക്കുള്ള വഴിയിലാണ് ഏദോംദേശം. ഏദോമിനു വടക്ക് മോവാബ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. സേരെദ് തോടാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ അതിർ. (ആവ, 2:13,14, 18).

ഏദെൻ (Eden)

പേരിനർത്ഥം – ആനന്ദം

ആദാമിനു ജീവിക്കുവാനായി യഹോവ നിർമ്മിച്ച തോട്ടം. പാപം ചെയ്തതിനു ശേഷം ആദാമും ഹവ്വയും തോട്ടത്തിൽ നിന്നു പുറത്താക്കപ്പെട്ടു. “യഹോവയായ ദൈവം കിഴക്കു ഏദനിൽ ഒരു തോട്ടം ഉണ്ടാക്കി, താൻ സൃഷ്ടിച്ച മനുഷ്യനെ അവിടെ ആക്കി.” (ഉല്പ, 2:8). തോട്ടത്തിനു ഏദെനുള്ളത്ര വ്യാപ്തിയില്ലെന്നു സൂചിപ്പിക്കുകയാണിത്. ഏദെനകത്തുള്ള കെട്ടിയടയ്ക്കപ്പെട്ട ഒരു സ്ഥലം ആയിരിക്കണം തോട്ടം. ‘ആനന്ദം’ എന്നർത്ഥവും ഏദെനു സമോച്ചാരണവും ഉള്ള ഒരു എബ്രായധാതുവിൽ നിന്നു നിഷ്പാദിപ്പിക്കുകയാണ് ഏദെൻ എന്ന പദം. സമഭൂമി എന്ന അർത്ഥത്തിൽ ഏദിൻ (Edin) എന്നൊരു സുമേര്യൻ ധാതുവുണ്ട്. അതിൽ നിന്നു നേരിട്ടോ ഏദിന (Edina) എന്ന അക്കാദിയൻ ധാതു വഴിയോ തോട്ടത്തിന് ഈ പേരു സ്വീകരിച്ചിരിക്കാം. സമതലത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുക കൊണ്ട് ഏദൻതോട്ടം ‘ഗൻ ഏദെൻ’ (ഉല്പ, 2:15; 3:23, 24; യെഹെ, 36:35; യോവേ, 2:3) എന്നു പേർ വന്നു. യഹോവയുടെ തോട്ടം ‘ഗൻ യാഹ്വേ’ (യെശ, 51:3) എന്നും ഈ തോട്ടത്തെ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഉല്പത്തി 2 2-ലെ തോട്ടം എന്ന വാക്കിനെയും യെശയ്യാവ് 51:3-ലെ ഏദെനെയും, പാരാഡെസൊസ് (Paradeisos) എന്ന പദം കൊണ്ടാണ് സെപ്റ്റംജിൻറിൽ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളത്. കെട്ടിയടയ്ക്കപ്പെട്ടത്, ഉദ്യാനം, തോട്ടം എന്നീ അർത്ഥങ്ങളുള്ള പൗരാണിക പേർഷ്യൻ വാക്കിൽ നിന്നാണ് പാരഡൈസൊസ് എന്ന ഗ്രീക്കു വാക്കിന്റെ ഉത്പത്തി. ഇതിൽ നിന്നത്രേ പരദീസ (പാരഡൈസ്) എന്ന് ഏദെൻ തോട്ടത്തെ വിളിക്കുന്നത്. 

ഏദെനിൽ നിന്നു ഒരു നദിപുറപ്പെട്ടു തോട്ടത്തെ നനച്ചു. അവിടെ നിന്നു അത് നാലു ശാഖയായി പിരിഞ്ഞു. (ഉല്പ, 2;10). ശാഖ എന്ന പദം ഒരു ശാഖയുടെ ആരംഭത്തെയോ (താഴേയ്ക്കൊഴുകുന്നത്) ഒരു പോഷകനദിയുടെ തുടക്കമോ സംഗമമോ ആകാം. ഈ നാലു ശാഖകളും തോട്ടത്തിനു വെളിയിലാണ്. അവയുടെ പേരുകൾ പീശോൻ (ഉല്പ, 2:11), ഗീഹോൻ (ഉല്പ, 2:13), ഹിദ്ദെക്കെൽ (2:14), ഫ്രാത്ത് (2:14) എന്നിവയാണ്. ഇവയിൽ ഹിദ്ദെക്കെലും ഫ്രാത്തും യഥാക്രമം ടൈഗ്രീസും യൂഫ്രട്ടീസം ആണെന്നു എല്ലാവരും അംഗീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ പീശോൻ, ഗീഹോൻ എന്നിവയെക്കുറിച്ചു സാരമായ അഭിപ്രായവ്യത്യാസമുണ്ട്. അവ നൈൽ നദിയും സിന്ധുനദിയുമാണെന്നും, അല്ല മെസപ്പൊട്ടേമിയയിലെ ടൈഗ്രീസ് നദിയുടെ പോഷകനദികളാണെന്നും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നവരുണ്ട്. 

ഭൂമിയിൽ നിന്നു മഞ്ഞുപൊങ്ങി നിലമൊക്കെയും നനച്ചു. (ഉല്പ, 2:6). നദി എന്നർത്ഥമുളള ഇദ് (id( എന്ന സുമേര്യൻ ധാതുവിൽ നിന്നാണു മഞ്ഞ് എന്നർത്ഥമുള്ള എദ് എന്ന എബ്രായപദത്തിന്റെ നിഷ്പത്തി. ഇതിൽനിന്നും ഭൂമിയുടെ അടിയിൽ നിന്ന് ഒരു നദി പൊങ്ങി നിലം മുഴുവൻ നനച്ചിരുന്നുവെന്നു മനസ്സിലാക്കാം. തോട്ടത്തിന്നകത്തായിരുന്നു ഇത്. തോട്ടം കൃഷിഭൂമിയായിരുന്നു. കാണാൻ ഭംഗിയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ തോട്ടത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. (ഉല്പ, 2:9). പ്രത്യേകിച്ച് തോട്ടത്തിന്റെ മധ്യത്തിൽ ജീവവൃക്ഷവും നന്മതിന്മകളെക്കുറിച്ചുള്ള അറിവിൻ്റെ വൃക്ഷവും ഉണ്ടോയിരുന്നു. ജീവവൃക്ഷത്തിന്റെ ഫലം ഭക്ഷിച്ചാൽ എന്നേക്കും ജീവിച്ചിരിക്കും; നന്മതിന്മകളെക്കുറിച്ചുള്ള അറിവിന്റെ വൃക്ഷഫലം ഭക്ഷിച്ചാൽ നന്മതിന്മകൾ അറിയാൻ തക്കവണ്ണം മനുഷ്യൻ ദൈവത്തെപ്പോലെയാകും. (ഉല്പ, 3:22). നന്മതിന്മകളെക്കുറിച്ചുള്ള അറിവിന്റെ വൃക്ഷഫലം മനുഷ്യനു വിലക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. (ഉല്പ, 2:17; 3:3). നന്മതിന്മകളെക്കുറിച്ചുളള അറിവിൻറ വൃക്ഷത്തെക്കുറിച്ച് പല വ്യാഖ്യാനങ്ങളുണ്ട്. തോട്ടത്തിൽ കന്നുകാലികളും മൃഗങ്ങളം പറവകളും ഉണ്ടായിരുന്നു. (ഉല്പ, 2:19,20). 

നദികളോടുള്ള ബന്ധത്തിൽ മൂന്നു പ്രദേശങ്ങളെ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഹിദ്ദേക്കെൽ (ടൈഗ്രീസ്) അശ്ശൂരിനു കിഴക്കോട്ടൊഴുകുന്നു. (ഉല്പ, 2:14). ഈ അശ്ശൂർ അശ്ശൂർ രാജ്യത്തെയോ (അസ്സീറിയ) അശ്ശൂർ പട്ടണത്തെയോ വിവക്ഷിക്കാം. ഈ പട്ടണം അസ്സീറിയയുടെ ഏറ്റവും പുരാതനമായ തലസ്ഥാനമാണ്. ബി.സി. മുന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിന്റെ ആരംഭത്തിൽ തന്നെ വളരെയേറെ വളർന്നു കഴിഞ്ഞ ഒരു നഗരമാണിത്. ഈ പ്രദേശത്തു നടത്തിയ ഉൽഖനനങ്ങൾ ഈ വസ്തുത തെളിയിക്കുന്നു. ടൈഗ്രീസ് നദിയുടെ പടിഞ്ഞാറെക്കരയിലാണ് അശ്ശൂർപട്ടണം. അസ്സീറിയയുടെ വ്യാപ്തി ഏറ്റവും ചുരുങ്ങിയിരുന്ന കാലത്തുപോലും നഗരം നദിയുടെ ഇരുപാർശ്വങ്ങളിലായി കിടന്നിരുന്നു. ഗീഹോൻ നദി കൂശ് ദേശമൊക്കയും ചുറ്റുന്നു. (ഉല്പ, 2:13). കൂശ് ബൈബിളിൽ പൊതുവെ എത്യോപ്യയെ കുറിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഹിദ്ദേക്കെൽ (ടൈഗ്രീസ്) നദിയുടെ കിഴക്കുള്ള പ്രദേശത്തിനും ഈ പേരുണ്ട്. അതാകണം ഇവിടെ സൂചിതം. മൂന്നാമത്തെ നദിയായ പീശോൻ ഹവീലാദേശമൊക്കെയും ചുറ്റുന്നു. (ഉല്പ, 2:11). അവിടെ നിന്നു ലഭിക്കുന്ന പല വസ്തുക്കളുടെ പേരുകളും പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ഇവിടത്തെ പൊന്ന് മേത്തരമാണ്. ഗുൽഗുലുവും ഗോമേദകവും ഇവിടെ ഉണ്ട്. ഇവ അറബിദേശത്തു നിന്ന് ലഭിക്കുന്നവയാണ്. തന്മൂലം ഹവീലാദേശം അറേബ്യയിലെ ഏതെങ്കിലും ഭാഗത്തെയായിരിക്കും സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. 

ഏദെൻതോട്ടത്തിന്റെ സ്ഥാനത്തെ കുറിച്ചും ഗണ്യമായ അഭിപ്രായഭേദമുണ്ട്. കാൽവിൻ, ഡെലീറ്റ്ഷ് തുടങ്ങിയവരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ദക്ഷിണ മെസപ്പൊട്ടേമിയയിലാണ് ഏദെൻതോട്ടം. അർമേനിയൻ പ്രദേശത്താണ് തോട്ടമെന്നു കരുതുന്നവരും കുറവല്ല. ടൈഗ്രീസും യൂഫ്രട്ടീസും ഈ പ്രദേശത്തുനിന്നാണ് ഉത്ഭവിക്കുന്നത്. എന്നാൽ പീശോനും ഗീഹോനും അർമേനിയയിലും കോക്കേഷ്യയ്ക്കു അക്കരെയുമുള്ള ചില ചെറിയ നദികളെയായിരിക്കും വിവക്ഷിക്കുക. എന്നാൽ നോഹയുടെ കാലത്തുണ്ടായ ജലപ്രളയം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല പ്രകൃതിയെ പാട മാറ്റിക്കളഞ്ഞു. തന്മൂലം ഏദെൻ്റെ സ്ഥാനം അജ്ഞാതമായി അവശേഷിക്കുന്നു. 

സസ്യസൗന്ദര്യത്തിനും മഹത്വത്തിനും അധിഷ്ഠാനമായിരുന്നു ഏദെൻ. ഈ തോട്ടം യഹോവയുടെ നിവാസസ്ഥാനമായിരുന്നില്ല. മനുഷ്യസൃഷ്ടിക്കുശേഷമാണ് തോട്ടം നിർമ്മിച്ചത്. അതു മനുഷ്യനു വേണ്ടിയായിരുന്നു. എദെൻ്റെ സമൃദ്ധി അനുഭവിക്കാൻ വേണ്ടിമാത്രമല്ല, വേല ചെയ്യാനും തോട്ടം കാക്കാനും കൂടിയാണ് ദൈവം മനുഷ്യനെ തോട്ടത്തിൽ ആക്കിയത്. ദൈവവും മനുഷ്യനും തമ്മിലുള്ള അവിച്ഛിന്നമായ കൂട്ടായ്മയുടെ പ്രതീകമാണ് ഏദൻതോട്ടം. വെയിലാറുമ്പോൾ യഹോവ തോട്ടത്തിൽ നടക്കുകയും ആദാമിനോടും ഹവ്വയോടും കൂട്ടായ്മ പുലർത്തുകയും ചെയ്തു വന്നു. (ഉല്പ, 3:8). അനുസരണക്കേടിനാൽ മനുഷ്യൻ ഏദെനിൽ നിന്നു നിഷ്ക്കാസിതനായി. ഏദെൻതോട്ടത്തിനു കിഴക്കു കെരൂബുകളെ തിരിഞ്ഞു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വാളിന്റെ ജാലയുമായി നിർത്തി. (ഉല്പ, 3:24).

എമ്മവുസ് (Emmaus)

പേരിനർത്ഥം – ചുടുള്ള നീരുറവകൾ 

യെരൂശലേമിൽ നിന്ന് ഏഴുനാഴിക (60 stadia) ഏകദേശം 12 കി. മീറർ അകലെയുള്ള ഗ്രാമം. (ലൂക്കൊ, 24:13). പുനരുത്ഥാനശേഷം യേശുക്രിസ്തു ക്ലെയൊപ്പാവിനും മറ്റൊരുശിഷ്യനും ഇവിടെവച്ചു സ്വയം വെളിപ്പെടുത്തിക്കൊടുത്തു. നാലാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ചില കൈയെഴുത്തു പ്രതികളിൽ 160 സ്റ്റാഡിയ എന്ന് കാണുന്നുണ്ടെന്നും അത് ലൂക്കൊസ് 24:13-ന്റെ വെളിച്ചത്തിൽ തെറ്റാണെന്നും ആധുനികപണ്ഡിതൻമാർ കരുതുന്നു. ടൈറ്റസ് ചക്രവർത്തിയുടെ പടയാളികൾ വസിച്ചിരുന്ന ഒരു എമ്മവുസിനെക്കുറിച്ച് ജൊസീഫസ് പറയുന്നുണ്ട്: 60 സ്റ്റാഡിയ തന്നെ ദൂരം. യെരൂശലേമിന് പടിഞ്ഞാറ് കുളോനിയേ കോളനി എന്നൊരു സ്ഥലം ഏകദേശം 60 സ്റ്റാഡിയ ദൂരത്തിൽ ഉണ്ട്. അതാണ് പഴയ എമ്മവൂസ് എന്ന് കരുതുന്നവരുണ്ട്. പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടു മുതൽ കുബീബെ എന്നൊരു സ്ഥലമാണ് എമ്മവുസിന്റെ സ്ഥാനം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നത്. ഇപ്പോഴത്തെ റോഡിലൂടെ ദൂരം 18 കി.മീറ്റർ ദൂരമുണ്ട്.

എഫ്രാത്ത (Ephratah)

പേരിനർത്ഥം – ഫലപുർണ്ണത

യെഹൂദ്യയിലെ ബേത്ലേഹെമിന്റെ പഴയ പേര്. (ഉല്പ, 35:16, 19). യേശുവിൻ്റെ ജന്മസ്ഥലം: “നീയോ, ബേത്ത്ളേഹേം എഫ്രാത്തേ, നീ യെഹൂദാസഹസ്രങ്ങളിൽ ചെറുതായിരുന്നാലും യിസ്രായേലിന്നു അധിപതിയായിരിക്കേണ്ടുന്നവൻ എനിക്കു നിന്നിൽനിന്നു ഉത്ഭവിച്ചുവരും; അവന്റെ ഉത്ഭവം പണ്ടേയുള്ളതും പുരാതനമായതും തന്നേ.” (മീഖാ 5:2, യോഹ, 7:42). റാഹേൻ മരിച്ചതും ഇവിടെയാണ്; “ഞാൻ പദ്ദനിൽനിന്നു വരുമ്പോൾ, കനാൻ ദേശത്തു എഫ്രാത്തിൽ എത്തുവാൻ അല്പം ദൂരം മാത്രമുള്ളപ്പോൾ വഴിയിൽവെച്ചു റാഹേൽ മരിച്ചു; ഞാൻ അവളെ അവിടെ ബേത്ത്ളേഹെം എന്ന എഫ്രാത്തിന്നുള്ള വഴിയരികെ അടക്കം ചെയ്തു.” (ഉല്പ, 48:7). ഈ സ്ഥലം യാക്കോബിന്റെ കാലത്ത് എഫ്രാത്ത് എന്നോ എഫാത്ത എന്നോ വിളിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു എന്ന് മേല്പറഞ്ഞ വേദഭാഗങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു. “നാം എഫ്രാത്തയിൽ അതിനെക്കുറിച്ചു കേട്ടു” (സങ്കീ, 132:6) എന്ന വാക്യത്തിലെ എഫ്രാത്ത എവിടെയാണെന്നു നിശ്ചയമില്ല.

എഫ്രയീം (Ephraim) 

പേരിനർത്ഥം – ഫലപൂർണ്ണം

യെരുശലേമിനു വടക്കുകിഴക്ക് മരുഭൂമിക്കരികെയാണ് എഫ്രയീം പട്ടണം. (യോഹ, 11:54). യേശു ലാസറിനെ ഉയിർപ്പിച്ചതു നിമിത്തം പുരോഹിതന്മാരുടെ ആക്രമണ ഭീഷണികൾ യേശുവിനു നേരിടേണ്ടിവന്നു. തന്മൂലം യേശു എഫ്രയീം പട്ടണത്തിൽ അഭയം പ്രാപിച്ചു. ബേഥേലിന് പത്തു കി.മീറ്റർ കിഴക്കുള്ള ‘എൽ-തയിബെ’ ആണ് ഇതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.