തുയത്തൈരാ (Thyatira) 

ഏഷ്യാമൈനറിൽ ലൈക്കസ് (Lycus) നദിയുടെ തെക്കെ തീരത്തിനടുത്തുള്ള ഒരു പട്ടണം. പ്രാചീന ‘ലുദിയ’യുടെ (Lydia) ഉത്തരഭാഗത്തു സ്ഥിതി ചെയ്തിരുന്നു. പ്രാചീന എഴുത്തുകാർ അപൂർവ്വമായി മാത്രമേ തുയത്തൈരയെക്കുറിച്ചു പറഞ്ഞിട്ടുള്ളൂ. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ സെല്യൂക്കസ് നികടോർ പുതുക്കിപ്പണിതതോടു കൂടിയാണ് പട്ടണം പ്രസിദ്ധിയിലേക്കുയർന്നത്. തുയത്തൈരയിലെ പ്രധാനദേവൻ ടിറിമ്നൊസും ദേവി ബോറൈറ്റിനിയും ആയിരുന്നു. ടിറിമ്നൊസ് സൂര്യദേവനാണ്. ഒരു വ്യാപാരകേന്ദ്രമായി വളർന്ന തുയത്തൈരയിൽ അനേകം തൊഴിൽ സംഘങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. ഒരു തൊഴിൽ സംഘത്തിലെ അംഗമായിരുന്നിരിക്കണം ലുദിയ. ഫിലിപ്പിയിൽ വച്ചു പൗലൊസും കൂട്ടരും കണ്ട ലുദിയ രക്താംബരം വില്ക്കുന്നതിന് തുയത്തൈരയിൽ നിന്നു വന്നവളാണ്. യൂറോപ്പിലെ ആദ്യക്രിസ്ത്യാനി. (പ്രവൃ, 16:14). വെളിപ്പാടു പുസ്തകം എഴുതുന്ന കാലത്ത് സാമാന്യം നല്ല ഒരു സഭ തുയത്തൈരയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. (വെളി, 2:18-29). ഇവിടെ സഭ സ്ഥാപിച്ചതാരെന്നോ, എപ്പോഴെന്നോ പറയാൻ നിവൃത്തിയില്ല.